Nguồn ma túy chủ yếu do các đối tượng trong và ngoài tỉnh câu kết với nhau vận chuyển từ thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nghệ An… về địa bàn tỉnh, sau đó chia nhỏ, bán lại cho các đối tượng sử dụng thu lợi bất chính. Tội phạm thường sử dụng phương tiện giao thông đường bộ, đường sắt vận chuyển các loại ma túy; phương thức, thủ đoạn tinh vi, luôn thay đổi nhằm tránh sự phát hiện của các cơ quan chức năng. Đối tượng còn sử dụng các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook… để liên lạc, trao đổi mua bán trái phép chất ma túy nên việc phát hiện, bắt giữ, xử lý của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy gặp nhiều khó khăn.
Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 300 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý; trong đó có 04 người nghiện ma túy, 18 người sử dụng trái phép các chất ma túy là lái xe, đáng lo ngại là trong số đó có tới 06 trường hợp dưới 30 tuổi.
Thực hiện Kế hoạch phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy đối với lái xe, phụ xe trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2016-2020, công an các đơn vị, địa phương đã phối hợp với các ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội rà soát, thống kê số lái xe có biểu hiện nghi liên quan đến tội phạm và tệ nạn ma túy; chủ động nắm tình hình, phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các chất ma túy do lái xe thực hiện. Phối hợp tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy đối với các công ty, doanh nghiệp vận tải, nhất là chủ doanh nghiệp, lái xe nên đã góp phần kiềm chế sự gia tăng của tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy, tác hại của việc sử dụng trái phép các chất ma túy đối với sức khỏe con người và cộng đồng xã hội tại các xã, phường, thị trấn, cơ quan, trường học, khu dân cư và lái xe, phụ xe để nâng cao cảnh giác, tích cực lên án, tố giác tội phạm ma túy.
Tiến hành gọi hỏi, thử nhanh ma túy 55 trường hợp đối với lái xe, phụ xe có biểu hiện nghi vấn sử dụng trái phép chất ma túy, đồng thời ký cam kết không sử dụng và vi phạm pháp luật về ma túy. Thường xuyên trao đổi thông tin với lực lượng Cảnh sát giao thông để nắm tình hình, phát hiện, phối hợp bắt giữ các đối tượng là lái xe có hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển và sử dụng trái phép chất ma túy.
Lực lượng chức năng test nhanh chất ma túy đối với lái xe trên địa bàn tỉnh
Về kết quả công tác tấn công, trấn áp tội phạm ma túy, trong 10 năm qua, lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy toàn tỉnh Quảng Ngãi đã phát hiện, bắt, xử lý 337 vụ, 666 đối tượng phạm tội và vi phạm pháp luật về ma túy; thu giữ 447,3g heroin, 1,35kg ma túy tổng hợp, 1,54kg “cỏ Mỹ”. Đã khởi tố điều tra 220 vụ, 358 bị can, xử lý hành chính 117 vụ, 308 đối tượng. Đáng lưu ý, ngày 12/4/2018, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh bắt quả tang lái xe Nguyễn Hứa Ánh, SN 1992, trú tại thôn Minh Quang, xã Tịnh Hòa, thành phố Quảng Ngãi về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy; thu giữ 1,49g ma túy tổng hợp.
Hiện nay, việc lái xe sử dụng ma túy gây hậu quả vô cùng lớn. Ở tỉnh Quảng Ngãi tuy chưa có con số thống kê cụ thể, nhưng không thể tránh khỏi trong số những vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng xảy ra thời gian qua có những vụ do lái xe sử dụng ma túy gây nên. Điều đáng nói là nhiều địa phương không có đủ thiết bị để xác định lái xe có sử dụng ma túy hay không, nên rất khó xử lý, mặc dù trong luật đã có quy định về vấn đề này. Theo Đại tá Phùng Xuân Định, Trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Quảng Ngãi, việc đấu tranh, ngăn chặn tội phạm ma túy cũng như người nghiện ma tuý đối với cánh lái xe rất khó khăn bởi các đối tượng này luôn di biến động. Thực tế cho thấy không ít đơn vị kinh doanh vận tải có lái xe sử dụng chất kích thích như ma túy lén lút khi điều khiển phương tiện giao thông. Nhưng do công tác quản lý của nhiều doanh nghiệp kinh doanh vận tải còn buông lỏng đối với sức khỏe của lái xe, nên tình trạng này vẫn tiếp diễn. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến không ít vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Khi sử dụng ma túy, các chất kích thích sẽ tác động lên hệ thần kinh trung ương, tạo ra những ảo giác, trạng thái tinh thần hưng phấn quá độ cho lái xe. Khi hành vi bị điều khiển bởi những tín hiệu được kích thích bằng chất gây nghiện, lái xe không chỉ gây nguy hiểm cho tính mạng của mình, những người ngồi trong xe mà cả người đi đường.
Báo cáo của Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Quảng Ngãi cũng đánh giá, công tác phối hợp với các đơn vị, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy tại các địa phương trong việc nắm tình hình, quản lý lái xe có biểu hiện nghi vấn liên quan đến hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các chất ma túy để áp dụng các biện pháp đấu tranh trong thời gian qua đã được tổ chức thực hiện nhưng chưa thường xuyên. Chưa xây dựng kế hoạch phối hợp với các doanh nghiệp vận tải trên địa bàn tỉnh để tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho lái xe, phụ xe; gọi hỏi, quản lý, thử nhanh đối với lái xe có biểu hiện vi phạm về ma túy để chủ động phòng ngừa, đấu tranh. Công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong kiểm tra, xử lý lái xe có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy có lúc, có nơi còn thiếu chặt chẽ, chỉ thực hiện vào các dịp cao điểm.
Trong thời gian tới, để phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng lái xe nghiện ma túy, Công an tỉnh Quảng Ngãi chủ trì cùng với các ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy trong công nhân, viên chức, người lao động, lái xe của các công ty, doanh nghiệp vận tải và người hành nghề lái xe tự do; quản lý, giáo dục, cảm hóa, giúp đỡ người nghiện ma túy cai nghiện tại cộng đồng, gia đình, phòng chống tái nghiện. Tăng cường phối hợp với các ngành chức năng, các doanh nghiệp kinh doanh vận tải rà soát, thống kê lập danh sách, phát hiện, xử lý lái xe có biểu hiện nghi vấn liên quan đến hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các chất ma túy để áp dụng các biện pháp đấu tranh.
Tạ Đức