Ma túy tổng hợp (MTTH) được mua bán, sử dụng ở Việt Nam từ cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21. Nhưng xuất hiện nhiều khoảng 10 năm gần đây. Người sử dụng MTTH lúc đầu chủ yếu là một số thanh thiếu niên con nhà giầu ăn chơi, sành điệu thường tổ chức liên hoan, sinh nhật tại các nhà hàng, vũ trường lớn. Nhưng đến nay đã lan rộng trong số thanh thiếu niên. Đối tượng và địa điểm sử dụng phong phú, rộng rãi hơn như sử dụng MTTH ở các vũ trường, quán bar, quán karaoke, nhà nghỉ; thậm chí cả trên xe ô tô. Trước đây, người nghiện chủ yếu tập trung tại các thành phố lớn, khu đô thị, khu công nghiệp nơi tập trung đông người, nhưng nay đã lan về các vùng ven thị xã, thị trấn, thị tứ, thậm chí cả các vùng thôn quê.
Ảnh: Mua bán, sử dụng ma túy tổng hợp tại các vũ trường.
Từ khi ma túy “đá” xuất hiện ở nước ta đến nay, số lượng người sử dụng đã tăng lên nhanh chóng. Thời kỳ đầu, ma túy đá được coi là “hàng hiệu”, “đẳng cấp” việc mua bán khó khăn, nhưng hiện nay các đối tượng có nhu cầu đều có thể mua ma túy đá sử dụng, nhất là đối tượng thuộc thế hệ 8x, 9x đang có xu hướng gia tăng. Tỉ lệ người sử dụng MTTH trong tổng số những người sử dụng ma túy chiếm khoảng 20 – 30%.
Ảnh: Các loại ma túy tổng hợp.
Hiện nay nhiều người sử dụng MTTH cho rằng sử dụng MTTH khó gây nghiện, nên họ đang ra sức truyền tụng về “sức mạnh vô địch” của MTTH nói chung và hàng đá nói riêng. Vì khi sử dụng MTTH, cơ thể không có triệu chứng vật vã, đau khớp như khi dùng thuốc phiện và Heroin nên nhiều người nhầm tưởng nó không gây nghiện. Ở Mỹ hiện tại có hàng triệu người nghiện MTTH chưa có thuốc điều trị thay thế. Theo phân tích của các nhà khoa học sử dụng MTTH nhiều lần sẽ bị lệ thuộc trầm cảm, loạn thần kinh, thiếu MTTH gây cảm giác mệt mỏi, buồn bã, uể oải, chán nản, như có sâu bọ bò dưới da, nôn ẹo, tim đập nhanh, tăng huyết áp, suy hô hấp, trụy mạch. MTTH có thể gây nghiện gấp nhiều lần so với Thuốc phiện và Heroin; làm cho người sử dụng lệ thuộc về mặt tâm thần và đưa nhanh đến các rối loạn, dẫn đến các tế bào thần kinh bị tác động mạnh, gây hoang tưởng, phá hủy nhân cách, hành vi của con người, dễ dẫn đến tử vong. Ví dụ như vụ một số em học sinh ở Hải Phòng, Hải Dương sử dụng ma túy đá đã tử vong; hoặc đối tượng sử dụng ma túy đá ở Bình Dương, Đồng Nai gây hoang tưởng chém chết nhiều người. Mới đây nhất, ngày 22 tháng 11 năm 2013 ở Hà Nội xảy ra vụ bố nghiện MTTH khi “ngáo đá” đã bắt cóc chính con mình mới được 1 tháng tuổi để làm con tin...
Kết quả điều tra từ năm 2010 đến nay, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã phối hợp với các đơn vị địa phương điều tra, bắt giữ nhiều vụ sản xuất, mua bán, vận chuyển ma túy “đá”. Số lượng, tính chất, mức độ ngày càng nghiêm trọng, năm sau cao hơn năm trước, điển hình:
- Ngày 12/4/2010, Công an quận Hai Bà Trưng, Hà Nội bắt đối tượng Phan Văn Chung, sinh năm 1965, đã từng sinh sống tại Czech, thu 5,26 gram MTTH Methamphetamine (dạng đá) do Chung và đồng bọn sản xuất tại một vài địa điểm trên địa bàn quận Hai Bà Trưng;
- Ngày 08/10/2010, PC47 Công an thành phố Hồ Chí Minh bắt Nguyễn Bá Thủy, sinh năm 1969, thu 193 gram MTTH Methamphetamine (dạng đá) do Thủy sản xuất trong một khách sạn tại Nha Trang, Khánh Hòa khi đang trốn truy nã;
- Ngày 09/7/2011 C47 và PC47 Công an Thanh Hóa, phá chuyên án 611C tại xã Thọ Dân, Triệu Sơn, Thanh Hóa, bắt giữ Lê Sỹ Thiệu, Việt kiều tại Czech về thăm quê, cùng vợ và chị gái vợ, thu 38 gram MTTH nhóm Methamphetamine (dạng đá) và 380 gram MTTH cùng loại đang trong quá trình tinh chế sản phẩm; 11 thùng nguyên liệu, 94 kg thuốc Tiffy fu đã bóc vỏ cùng nhiều dụng cụ, phương tiện phục vụ việc sản xuất trái phép MTTH;
- Ngày 30/3/2012, tại địa bàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, C47 và PC47 CA Nghệ An phối hợp triệt phá đường dây sản xuất trái phép ma túy đá do đối tượng Lê Thanh Hải, cầm đầu, bắt 04 đối tượng, thu 1.200 gram MTTH Methamphetamine dạng tinh thể; 10 hộp thuốc tân dược Ameflu (thuốc chứa tiền chất Pseudoephedrine, hàm lượng 30%) và nhiều dung môi, hóa chất;
- Đặc biệt, ngày 6/5/2012, tại ấp Bình Lợi, xã Hòa Khánh Đông, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An, PC47 CA tỉnh Long An triệt phá địa điểm sản xuất trái phép ma túy đá tại nhà ông Lục Kiên, thuộc ấp Bình Lợi, thu giữ hơn 4 kg ma túy “đá’.
Triệt xóa nhiều tụ điểm lớn, phức tạp chứa chấp, tổ chức sử dụng trái phép MTTH như các vũ trường Newcentury, quán Karaoke 46-Trương Hán Siêu, Cà phê Arap night 33-Phủ Doãn và nhà hàng Đêm Tây Hồ 614-Lạc Long Quân (Hà Nội); vũ trường Ufo, Biển Gọi, nhà hàng Vital 358-Tôn Đức Thắng (Hải Phòng); Monaco (Thanh Hóa) …
MTTH từ nước ngoài thẩm lậu vào Việt Nam chủ yếu qua đường bộ, đường bưu điện, đường hàng không. Năm 2012 Cục C47 và các địa phương đã bắt giữ 75 vụ, thu 267.147 viên ma túy tổng hợp và 113,2kg ma túy dạng đá, đặc biệt từ ngày 25/4 đến 4/5/2012 Cục C47 phối hợp với An ninh hàng không sân bay Nội Bài, sân bay Tân Sơn Nhất bắt 6 vụ, thu 23 kg ma túy tổng hợp dạng đá, từ ngày 15 – 24/10/2012, Cục C47 bắt giữ 2 vụ, 8 đối tượng thu 16 kg ma túy “đá” từ Lào vận chuyển về Việt Nam. Năm 2013 các lực lượng chức năng đã bắt thu giữ 83,5kg và 222.390 viên MTTH.
Dự báo, thời gian tới, do xu hướng chung của thế giới, đồng thời, do tính “ưu việt” của MTTH là dễ sản xuất, dễ cất giấu, vận chuyển, dễ sử dụng. Mặt khác, nhận thức về tác hại của MTTH vẫn còn hạn chế, dân chơi cho rằng sử dụng MTTH khó gây nghiện nên số người sử dụng sẽ tăng nhanh, và MTTH sẽ dần thay thế các loại ma túy truyền thống là thuốc phiện và heroin. Đồng thời, cũng sẽ xuất hiện nhiều loại MTTH mới, đa dạng hơn. Do đó, nhu cầu thị trường bất hợp pháp về MTTH sẽ tăng cao, việc sản xuất, mua bán và vận chuyển trái phép MTTH sẽ diễn ra ngày càng phức tạp, các lực lượng chức năng cần chủ động có kế hoạch điều tra để triệt xóa những đường dây, tụ điểm mua bán, sản xuất MTTH.
Hiện nay, MTTH đang thâm nhập ngày càng nhiều vào Việt Nam sẽ gây tác hại to lớn cho thế hệ trẻ nhất là thanh thiếu niên. Để giảm tác hại của MTTH đối với thế hệ trẻ, các địa phương, đoàn thể, gia đình và nhà trường phải tích cực chủ động tuyên truyền tác hại của ma túy nói chung và MTTH nói riêng để nhân dân hiểu tác hại, cảnh giác với thủ đoạn mua chuộc, lôi kéo con em vào sử dụng MTTH./.
PVC