Ngày 19/12/2022, Công an tỉnh ban hành Kế hoạch số 1333/KH-CAT-PV01 về xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy” nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Bộ Công an và tỉnh Điện Biên về công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy. Theo đó, toàn tỉnh lựa chọn 08 xã biên giới gồm: Mường Pồn, Hua Thanh (huyện Điện Biên); Chà Nưa, Phìn Hồ (huyện Nậm Pồ); Mường Mươn, Ma Thì Hồ (huyện Mường Chà); Leng Su Sìn, Nậm Kè (huyện Mường Nhé) để thực hiện trước, sau đó đánh giá kết quả và nhân rộng ra các xã còn lại.
Công an tỉnh ban hành hướng dẫn về xây dựng mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy” trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, đồng thời chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện gắn với chức năng nhiệm vụ và địa bàn được giao. Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị mở các đợt cao điểm tấn công tội phạm ma túy, tập trung trên các tuyến, địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy, phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng, Hải quan tăng cường tuần tra, phát hiện, bắt giữ đối tượng phạm tội ngay tại biên giới, cửa khẩu, đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền, xây dựng mô hình điểm về phòng, chống ma túy (PCMT).
Đồng chí Đại tá Ngô Thanh Bình, Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên phát biểu tại Hội nghị sơ kết 6 tháng triển khai Kế hoạch xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy”, ngày 08/6/2023.
Công an các huyện biên giới tham mưu Huyện ủy, UBND các huyện ban hành chỉ thị, nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”, thành lập Ban chỉ đạo huy động sức mạnh của hệ thống chính trị và toàn dân chung tay PCMT từ cơ sở. 100% Đảng ủy cấp xã ban hành nghị quyết xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy”, UBND các xã xây dựng kế hoạch triển khai, thành lập Ban chỉ đạo xây dựng các mô hình PCMT gắn với xây dựng địa bàn trong sạch, lành mạnh phù hợp với tình hình địa phương. Điển hình, xã Mường Pồn (huyện Điện Biên) thành lập tổ tự quản ở thôn bản với 134 thành viên, lắp đặt 11 hòm thư tố giác tội phạm ở 11 bản. Xã Mường Mươn và Ma Thì Hồ (huyện Mường Chà) thành lập 86 mô hình tự quản. Xã Phìn Hồ (huyện Nậm Pồ) thành lập 08 mô hình “Bản an toàn, không có tệ nạn ma túy” với 40 thành viên tham gia.
Để tạo khí thế ra quân thực hiện, các huyện chỉ đạo cấp xã tổ chức Hội nghị triển khai và ra mắt mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy” với sự tham dự của đại diện lãnh đạo Công an tỉnh Điện Biên, cấp ủy, chính quyền các huyện, xã, các đồn Biên phòng trên địa bàn. Trong quá trình thực hiện, lực lượng Công an tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp thường xuyên đôn đốc, kiểm tra nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội tại các xã biên giới. Điển hình như huyện Mường Nhé hỗ trợ vay vốn ưu đãi với mức 40 triệu đồng/hộ, hỗ trợ vật tư nông nghiệp cho hộ nghèo phát triển kinh tế. Huyện Mường Chà hỗ trợ xã Mường Mươn và Ma Thì Hồ xây dựng 10 nhà đại đoàn kết, 02 nhà văn hóa và mở đường dân sinh vào các bản. Xã Chà Nưa (huyện Nậm Pồ) triển khai xây dựng công trình nước sạch nông thôn, hỗ trợ 17 hộ nghèo được vay vốn ưu đãi để phát triển kinh tế.
Các địa phương tuyên truyền, phổ biến pháp luật dưới hình thức tăng thời lượng đưa tin, bài về PCMT, lắp đặt pa nô, áp phích, bản tin ở những địa điểm đông người qua lại; tuyên truyền 164 buổi tại trường học, thôn bản thu hút trên 21.000 lượt người tham dự cùng nhiều đợt gặp gỡ, vận động cá biệt đối với người có nguy cơ cao. Các đơn vị phối hợp xây dựng phát sóng trên 100 lượt tin, bài trên phương tiện thông tin đại chúng ở Trung ương và trong tỉnh; đăng tải 25 bài viết, 25 video trên Fanpage thu hút gần 70.000 lượt tương tác, 148 lượt chia sẻ, 425 lượt bình luận, 23.000 lượt xem.
Công an các xã duy trì đường dây nóng, hòm thư tố giác tội phạm đặt tại nhà văn hóa thôn bản để tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm do người dân cung cấp về hoạt động của tội phạm, tệ nạn ma túy. Công an các xã tổ chức gặp gỡ, giáo dục, răn đe 229 người mãn án tù trở về địa phương, phối hợp với chính quyền quản lý, giáo dục, giúp đỡ tái hòa nhập cộng đồng. Công an huyện Mường Chà chủ động phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân cùng cấp lựa chọn, tổ chức thành công 03 phiên tòa xét xử lưu động bị cáo phạm tội về ma túy tại xã Mường Mươn góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục pháp luật và phòng ngừa, răn đe tội phạm.
Đến nay, các đơn vị đã chủ động nắm chắc tình hình địa bàn, đối tượng, tổ chức triển khai các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm tại các xã biên giới, trong đó tập trung đấu tranh, vô hiệu hóa hoạt động các điểm bán lẻ, tụ điểm ma túy phức tạp, bắt giữ 30 vụ, 34 đối tượng. Lực lượng Công an phối hợp với các đồn Biên phòng tổ chức tuần tra khu vực biên giới, trao đổi thông tin tình hình tội phạm và tổ chức đấu tranh. Điển hình ngày 11/02/2023, Công an xã Mường Mươn (huyện Mường Chà) phối hợp với Đồn Biên phòng Mường Mươn bắt giữ 02 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy, thu giữ 2.000 viên ma túy tổng hợp, 200 gam heroin. Ngày 21/4/2023, Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy, Công an tỉnh Điện Biên phối hợp các đơn vị chức năng tiến hành bắt quả tang 03 đối tượng, thu giữ 21 bánh heroin, 1,47 kg thuốc phiện.
Nếu trước khi triển khai Kế hoạch xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy”, qua rà soát trên địa bàn 08 xã có 309 người nghiện ma túy. Đến nay, các xã đã lập hồ sơ đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc và vận động cai nghiện tự nguyện tại cơ sở cai nghiện 29 trường hợp, tổ chức cai nghiện tại gia đình đối với 40 người, điều trị thay thế bằng Methadone cho 57 người, bắt giữ 22 đối tượng nghiện có hành vi phạm tội về ma túy. Hiện ở các xã còn 105 trường hợp nghiện và nghi nghiện ma túy, các trường hợp này đang được quản lý, theo dõi, giáo dục tại địa bàn.
Sau 6 tháng triển khai kế hoạch xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy”, các địa phương được chọn làm thí điểm đã đạt được nhiều kết quả tích cực. 8/8 xã được tiến hành rà soát, xác định cấp độ trọng điểm về ma túy để tiến hành các biện pháp chuyển hóa, trong đó có 04 xã trọng điểm loại III, 02 xã trọng điểm loại II và 02 xã không là trọng điểm, không xảy ra tình trạng trồng cây có chứa chất ma túy. Đối tượng mãn hạn tù trở về địa phương, người sau cai nghiện, nghi nghiện đều được quản lý, giáo dục, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng góp phần giữ ổn định an ninh trật tự trên địa bàn.
Thời gian tới, đối với 08 xã đang thực hiện Kế hoạch về xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy” cần rà soát các nội dung công việc gắn với phân công trách nhiệm cụ thể cho từng đơn vị, cá nhân, tập trung xóa các điểm bán lẻ ma túy, không để hoạt động trở lại. Từ kết quả đạt được, ngày 15/6/2023, Công an tỉnh Điện Biên lựa chọn thêm 13 xã biên giới thuộc các huyện Điện Biên, Mường Chà, Nậm Pồ, Mường Nhé để nhận rộng mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”. Theo đó, lực lượng Công an tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật, trọng tâm là Luật PCMT năm 2021 và các văn bản hướng dẫn liên quan. Phối hợp với các lực lượng tuần tra, kiểm soát địa bàn, đấu tranh truy quét tội phạm ma túy tại các xã biên giới cũng như trong nội địa. Công an tỉnh tiếp tục chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện kế hoạch về “Xây dựng xã biên giới sạch về ma túy” gắn với thực hiện nghiêm túc chế độ thông tin, báo cáo, tiến hành sơ kết, tổng kết đánh giá hiệu quả mô hình.
Trần Long