Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Quốc gia gồm: Giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xây dựng chiến lược, chủ trương, chính sách, chương trình, kế hoạch phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm; chỉ đạo, triển khai thực hiện, đôn đốc, kiểm tra và đánh giá hoạt động của các bộ, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương về công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm; tổ chức và chỉ đạo sự phối hợp hoạt động giữa các bộ, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương; lồng ghép, phối hợp các chương trình, kế hoạch và nguồn lực của công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm theo yêu cầu và mục tiêu chung.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Chủ tịch UBQG phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm
Ủy ban Quốc gia chỉ đạo các bộ, ngành, đoàn thể trung ương, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thực hiện nhiệm vụ được giao và báo cáo tình hình, kết quả thực hiện nhiệm vụ phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm; giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này và định kỳ tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình thực hiện.
Điều 3 của Quyết định quy định, thành viên của Ủy ban Quốc gia gồm có 01 Chủ tịch là Phó Thủ tướng Chính phủ; các Phó Chủ tịch gồm có: Bộ trưởng Bộ Công an; Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Bộ trưởng Bộ Y tế và 01 Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. 33 ủy viên gồm lãnh đạo Văn phòng Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Tòa án nhân dân tối cao, các Bộ, ngành, đoàn thể, các Bộ Tư lệnh, Tổng cục, Vụ, Cục chức năng của Văn phòng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tài chính... Trong đó, 01 lãnh đạo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an là Ủy viên Ủy ban Quốc gia.
Chế độ làm việc của Ủy ban Quốc gia theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Các thành viên làm việc theo chế độ kiêm nhiệm. Văn phòng Chính phủ là Cơ quan thường trực chung, giúp việc Ủy ban Quốc gia và Chủ tịch Ủy ban Quốc gia; Bộ Công an là Cơ quan thường trực về lĩnh vực phòng, chống ma túy; Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội là Cơ quan thường trực về lĩnh vực phòng, chống mại dâm; Bộ Y tế là Cơ quan thường trực về lĩnh vực phòng, chống AIDS của Ủy ban Quốc gia.
Quyết định cũng quy định, các bộ, ngành, đoàn thể trung ương căn cứ đặc điểm, yêu cầu cụ thể để kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm, giúp Thủ trưởng bộ, ngành, đoàn thể chỉ đạo, triển khai và phối hợp công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm của bộ, ngành, đoàn thể mình. Trường hợp không thành lập Ban Chỉ đạo, Thủ trưởng bộ, ngành, đoàn thể phải phân công một lãnh đạo phụ trách công tác này và bố trí một lãnh đạo cấp cục/vụ, một chuyên viên chuyên trách hoặc kiêm nhiệm giúp lãnh đạo theo dõi, tổng hợp chung.
Ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (gọi tắt là cấp tỉnh), phải kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm do một lãnh đạo UBND cấp tỉnh làm Trưởng ban giúp Chủ tịch UBND cấp tỉnh chỉ đạo, triển khai và lồng ghép công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm trên địa bàn; xây dựng quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo phù hợp, thống nhất, gọn nhẹ, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, không làm tăng đầu mối tổ chức bộ máy, biên chế.
Ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi tắt là cấp huyện) phải kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm cấp huyện do một lãnh đạo UBND cấp huyện làm Trưởng ban. Ở xã, phường, thị trấn (gọi tắt là cấp xã) căn cứ đặc điểm, yêu cầu của công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm của địa phương, Chủ tịch UBND cấp xã quyết định thành lập, kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm. Trường hợp không thành lập Ban Chỉ đạo, phân công một lãnh đạo UBND cấp xã theo dõi, chỉ đạo chung công tác này.
Kinh phí hoạt động của Ủy ban Quốc gia do ngân sách nhà nước cấp hằng năm, được bố trí trong dự toán chi thường xuyên của các bộ, ngành, đoàn thể thành viên và các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định của pháp luật. Các bộ, ngành, đoàn thể trung ương và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương bảo đảm kinh phí hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm ở các bộ, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương theo quy định hiện hành của Luật Ngân sách nhà nước.
Trước đó, ngày 15/01/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 19/QĐ-TTg ngày 15/01/2023 về việc phân công nhiệm vụ của các Phó Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, đồng chí Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà được phân công làm Chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm (được đổi tên thành Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm theo Quyết định số 89/QĐ-TTg ngày 14/02/2023, Thủ tướng Chính phủ)./.
Nhật Nam