Trên tuyến đường bộ, heroin chủ yếu được vận chuyển từ các tỉnh khu vực Tây Bắc; ma túy tổng hợp được vận chuyển từ các tỉnh Bắc miền Trung, các tỉnh phía Nam về Hải Phòng, sau đó chuyển đi các địa phương khác và đưa ra nước ngoài để tiêu thụ. Tuyến hàng không, các đối tượng lợi dụng hình thức chuyển phát nhanh và ký gửi hàng hóa với nhiều thủ đoạn tinh vi như sử dụng các thông tin người gửi, người nhận giả; thông qua các công ty, cơ sở kinh doanh chuyển phát nhanh để vận chuyển ma túy. Tuyến đường biển, do Hải Phòng có hệ thống cảng biển hoạt động với cường độ, quy mô lớn, đặc biệt là có cảng nước sâu có thể vận chuyển hàng hóa đi đến tất cả các cảng biển trên thế giới nên tiềm ẩn nguy cơ tội phạm ma túy lợi dụng sự thông thoáng của hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa để vận chuyển ma túy với số lượng lớn bằng nhiều thủ đoạn tinh vi. Trên tuyến bưu điện, lực lượng Công an đã phát hiện, bắt giữ một số vụ mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài (chủ yếu là các nước châu Âu) về Hải Phòng qua Cảng hàng không quốc tế Cát Bi.
Đối tượng cầm đầu đường dây mua bán ma túy xuyên quốc gia và tang vật 56 bánh heroin, 12,4kg ma túy tổng hợp bị Công an TP Hải Phòng bắt giữ tháng 9/2022
Thống kê cho thấy, đối tượng phạm tội chủ yếu là nam giới, tập trung ở độ tuổi từ 18 đến 45; đa số không có nghề nghiệp hoặc nghề nghiệp không ổn định. Trong đó một số đối tượng có nhiều tiền án, tiền sự về tội ma túy điều hành các đường dây vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy. Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng ngày càng tinh vi; hoạt động lưu động, liên tỉnh, có sự cấu kết, móc nối với tội phạm hình sự, tội phạm kinh tế. Chúng triệt để lợi dụng khoa học công nghệ, các kẽ hở của pháp luật, ngụy trang bằng các vỏ bọc hợp pháp (trang trại chăn nuôi gia cầm, cửa hàng sửa chữa xe máy, spa chăm sóc làm đẹp,...) để phạm tội. Nguy hiểm hơn, trong quá trình phạm tội, các đối tượng sử dụng nhiều loại vũ khí nóng sẵn sàng chống trả lực lượng chức năng khi bị phát hiện, bắt giữ.
Bên cạnh đó, tính đến ngày 14/12/2022, trên địa bàn TP Hải Phòng có 4.370 người nghiện có hồ sơ quản lý; 1.482 người sử dụng dụng trái phép chất ma túy; 90 đối tượng có biểu hiện ảo giác, loạn thần “ngáo đá” đang gây áp lực rất lớn đối với công tác giảm cầu ma túy tại địa phương. Hầu hết số người nghiện đang trong độ tuổi lao động, không có việc làm hoặc việc làm không ổn định, mang tính thời vụ. Xu hướng sử dụng ma túy tổng hợp ngày càng gia tăng, gây ảo giác mạnh khiến đối tượng sử dụng không kiểm soát được nhận thức và hành vi, có nguy cơ dẫn đến vi phạm pháp luật, gây hệ lụy lớn cho gia đình và xã hội.
Trước tình hình đó, ngay từ đầu năm 2022, TP Hải Phòng đã tập trung chỉ đạo cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành thực hiện công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy gắn với các nhiệm vụ chính trị của Thành phố và các mục tiêu, yêu cầu đề ra trong Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021 - 2025 của Thủ tướng Chính phủ. Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm các quận, huyện tập trung xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện các nội dung, nhiệm vụ phòng, chống ma túy lồng ghép với các chương trình, dự án, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực cho công tác phòng, chống ma túy.
Việc triển khai Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và Công điện 365/CĐ-TTg ngày 20/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ về công tác xác định tình trạng nghiện và cai nghiện ma túy được đặc biệt được quan tâm. Công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy được tập trung chỉ đạo, triển khai trên cả bề rộng và chiều sâu, bằng nhiều hình thức và trở thành phong trào thường xuyên, liên tục ở hầu hết các cấp, các ngành, các địa phương, qua đó huy động được sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị và mọi người dân. Công an Thành phố cũng chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương duy trì tốt hoạt động của 495 mô hình có nội dung liên kết, tự quản, tự phòng, tự bảo vệ trong phòng, chống ma túy. Điển hình là các mô hình: ‘Trường - Phường”, “Cơ sở lưu trú an toàn”, “Bảo đảm an ninh, trật tự tuyến biên giới biển”, “Camera an ninh",... và xây dựng 27 mô hình mới như: “Toàn dân tham gia phòng, chống tội phạm ma túy, tệ nạn xã hội”; “Thôn xóm an ninh, cổng trường an toàn ”,...
Kết quả công tác đấu tranh chống tội phạm ma túy: Trong năm 2022, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an TP Hải Phòng phát hiện, bắt giữ 750 vụ với 1.937 đối tượng phạm tội, vi phạm pháp luật về ma túy (tăng 204 vụ, 773 đối tượng so với cùng kỳ năm 2021); thu giữ vật chứng gần 22 kg heroin, 70 kg ma túy tổng hợp cùng nhiều tài liệu có liên quan. Vận động đầu thú, bắt giữ 24 đối tượng truy nã phạm tội về ma túy; triệt xóa 02 đường dây mua bán trái phép ma túy liên tỉnh, xuyên quốc gia. Điển hình như vụ ngày 06/04/2022, tại số 913 đường Nguyễn Văn Linh, quận Lê Chân, Công an Thành phố phối hợp với các đơn vị liên quan phát hiện, bắt giữ 02 đối tượng về hành vi mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, thu giữ 48 kg ma túy tổng hợp. Vụ hồi 23 giờ 45 phút ngày 19/11/2022, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an Thành phố tiến hành triệt phá tụ điểm chứa chấp sử dụng, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tại quán Bar New D.O.M Club, địa chỉ 53 Lạch Tray, quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng, kiểm tra 388 đối tượng, phát hiện 154 đối tượng dương tính với chất ma túy; tang vật thu giữ 27,93 gam ma túy tổng hợp, 66 bình khí N2O (bóng cười).
Trong công tác cai nghiện, phục hồi và quản lý sau cai, năm 2022 các cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương của Thành phố đã đưa 319 người đi cai nghiện bắt buộc tại các cơ sở cai nghiện ma túy, đạt 75% so với chỉ tiêu giao. Các cơ sở cai nghiện ma túy đã tổ chức tiếp nhận, quản lý, cai nghiện tập trung cho 2.500 lượt người bằng 123% so với cùng kỳ năm 2021; công tác điều trị, cấp phát thuốc Methadone được bảo đảm góp phần giảm bớt gánh nặng cho công tác cai nghiện ma túy bắt buộc.
Mặc dù đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần bảo đảm ANTT trên địa bàn, tuy nhiên công tác phòng, chống ma túy của TP Hải Phòng vẫn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc trong công tác tuyên truyền, triển khai Luật Phòng, chống ma túy; đấu tranh chống tội phạm ma túy; quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và công tác cai nghiện. Để không ngừng nâng cao hiệu quả các mặt công tác này trong thời gian tới, TP Hải Phòng xác định tiếp tục tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như:
1. Chỉ đạo tổ chức thực hiện sâu rộng, có hiệu quả công tác truyền thông phòng, chống ma túy; đặc biệt là phổ biến giáo dục Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trong đó tập trung đổi mới về nội dung, phong phú về hình thức, phù hợp với từng loại đối tượng; tập trung vào các khu vực, địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy, các nhóm có nguy cơ cao. Chú trọng việc lồng ghép các nội dung tuyên truyền, giáo dục, phòng, chống ma túy với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho lực lượng báo cáo viên phòng, chống ma túy.
2. Mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm về ma túy, tập trung lực lượng, phương tiện, đẩy mạnh công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm và tăng cường phối hợp, nâng cao hiệu quả đấu tranh, điều tra, bắt giữ các đường dây, ô nhóm sản xuất, mua bán, vận chuyển và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy. Kiểm soát chặt chẽ các loại tiền chất, chất hướng thần, thuốc gây nghiện, thuốc thú y có chứa chất ma túy trong xuất nhập khẩu và sản xuất kinh doanh, kiên quyết không để tội phạm lợi dụng sản xuất ma túy tổng hợp. Tổ chức lực lượng phát hiện, triệt phá kịp thời diện tích trồng cây có chứa chất ma túy và triển khai các biện pháp chống tái trồng cây có chứa chất ma túy.
3. Công an thành phố phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế và các đơn vị liên quan làm tốt công tác xác định tình trạng nghiện; tiếp tục triển khai thực hiện công tác lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; thường xuyên rà soát, thống kê, lập danh sách theo dõi, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy và người nghiện ma túy; tổ chức thực hiện hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và quản lý sau cai; có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với các đối tượng nghiện ma túy nặng, có dấu hiệu rối loạn tâm thần “ngáo đá” để phòng ngừa các hành vi nguy hiểm cho xã hội do nhóm đối tượng này gây ra./.
Nhật Nam