Tại phiên khai mạc, Trưởng đoàn Việt Nam đánh giá, trong những năm gần đây, trên tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia, hoạt động của các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp và đang có xu hướng gia tăng. Chúng triệt để lợi dụng sự đi lại, thông thương tiện lợi giữa hai nước, cũng như những khó khăn, sơ hở trong công tác kiểm tra, kiểm soát để hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua Thái Lan, Lào, Campuchia về Việt Nam rồi đưa đi nước thứ ba tiêu thụ. Đáng chú ý, còn xuất hiện các đối tượng người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam dưới vỏ bọc du lịch, thăm thân, đầu tư kinh doanh…để ngụy trang và móc nối với các đối tượng trong nước thành lập các doanh nghiệp, công ty “bình phong”, song thực chất là để tổ chức sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Những điều này làm cho tình hình tệ nạn ma túy và hoạt động phạm tội ma túy ở cả hai nước tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp.
Đại tá Phạm Văn Long, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy phát biểu tại hội nghị
Có thể nói, việc đẩy mạnh quan hệ hợp tác quốc tế trong phòng, chống ma túy nói chung, đặc biệt là quan hệ hợp tác giữa các nước láng giềng nói riêng là đòi hỏi thực tế khách quan. Nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề này, những năm qua, các cơ quan chức năng Việt Nam đã đẩy mạnh triển khai thực hiện nhiều chương trình, kế hoạch, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ và có nhiều sáng kiến trong các hoạt động hợp tác quốc tế phòng chống ma túy. Được sự giúp đỡ của UNODC, từ 1999 đến nay Việt Nam đã thành lập và đưa vào hoạt động 22 Văn phòng BLO tại 15 tỉnh Biên giới. Trong đó, tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia có 08 Văn phòng BLO tại các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Tây Ninh và Gia Lai.
Tại Hội nghị, Trưởng đoàn hai nước cũng đã thông báo cho nhau về tình hình và kết quả công tác phòng, chống ma túy hai nước, trong đó tập trung nhấn mạnh kết quả phối hợp phòng, chống tội phạm ma túy qua biên giới thông qua hệ thống Văn phòng BLO. Đồng thời, cũng đã cùng nhau kiểm điểm, đánh giá tình hình, kết quả công tác hợp tác phòng, chống ma túy giữa các Văn phòng BLO hai nước sau hơn một năm qua; hai bên đã rất cởi mở, thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá đúng thực trạng tình hình ma túy đang diễn ra hiện nay, cũng như nhận diện đầy đủ những thách thức, khó khăn đang đặt ra cho công tác phòng, chống ma túy của hai nước; đề xuất các giải pháp khả thi nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các Văn phòng BLO trong phối hợp trao đổi thông tin, hỗ trợ công tác đấu tranh, ngăn chặn tội phạm ma túy qua biên giới trong thời gian tới.
Hội nghị cũng thống nhất đánh giá cao sự giúp đỡ và hỗ trợ quý báu của Cơ quan UNODC cho các Văn phòng BLO hai nước trong thời gian qua. Các nội dung hợp tác ngày càng đi vào chiều sâu, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của BLO hai nước trong công tác hỗ trợ điều tra và đấu tranh, trấn áp tội phạm ma túy qua biên giới.
Toàn cảnh hội nghị
Bên cạnh đó, Hai bên cũng nhận thấy hiệu quả hoạt động của các văn phòng BLO vẫn còn chưa được như mong muốn. Việc giao ban còn chưa thường xuyên, chất lượng trao đổi thông tin còn hạn chế, cán bộ của Văn phòng BLO thường thay đổi, năng lực và kinh phí hoạt động chưa được đảm bảo. Những yếu tố này đã hạn chế hiệu quả hoạt động của các Văn phòng BLO và cần được tháo gỡ trong thời gian tới.
Hai bên nhất trí cơ chế hợp tác giữa các Văn phòng BLO hiện nay cần phải hoàn thiện với lý do là các BLO đảm nhiệm nhiều chức năng, nhiệm vụ mới so với trước đây cũng như đang phải đối mặt với nhiều thách thức của các loại tội phạm mới nảy sinh trên địa bàn biên giới như tội phạm môi trường, mua bán người, di cư trái phép. Đồng thời, thảo luận một số nội dung liên quan đến địa điểm đặt trụ sở Văn phòng BLO; về việc tổ chức triển khai và đẩy mạnh các hoạt động hợp tác giữa các cặp BLO đối biên hai nước; bàn giải pháp để tháo gỡ những khó khăn còn tồn tại trong quá trình phối hợp, tiếp nhận, xử lý và phản hồi thông tin về tội phạm nhằm đảm bảo tính kịp thời, hiệu quả trong công tác phối hợp thực thi pháp luật. Ngoài ra, hai đoàn cũng đã thống nhất các hoạt động tăng cường năng lực phòng, chống ma túy và tội phạm cho đội ngũ cán bộ BLO thông qua các khóa đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực nghiệp vụ và ngôn ngữ.
Trên cơ sở mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước và phát huy kết quả hợp tác tốt đẹp trong thời gian qua, Trưởng đoàn BLO của hai nước mong muốn hợp tác phòng, chống ma túy giữa các Văn phòng BLO hai nước tiếp tục được đẩy mạnh, đi vào chiều sâu và có hiệu quả. Việt Nam và Campuchia cam kết sẽ làm hết sức mình để phối hợp, hỗ trợ nhau trong cuộc đấu tranh, phòng chống ma túy. Đoàn Việt Nam tin tưởng rằng, sau Hội nghị này, hoạt động hợp tác phòng, chống ma tuý giữa các Văn phòng BLO hai nước sẽ được nâng lên một tầm cao mới, góp phần kiềm chế, tiến tới đẩy lùi tệ nạn ma túy ở mỗi nước và trong khu vực.
Hội nghị song phương lần thứ 5 về hợp tác phòng, chống ma túy giữa các Văn phòng liên lạc qua biên giới (BLO) Việt Nam - Campuchia kết thúc với những kết quả tốt đẹp đã đạt được theo đúng nội dung, chương trình của Hội nghị đề ra.
Phương Lân