Cụ thể là thực phẩm như các loại bánh, kẹo có chứa chất ma túy được sản xuất đóng gói có giấy phép của cơ quan chức năng ở một số nước trên thế giới với hàm lượng quy định được ghi rõ trên bao bì kèm theo khuyến cáo khi sử dụng. Thời gian qua, đối tượng đã lén lút mang về nước phát tán, sử dụng dẫn đến gây ngộ độc ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Đối tượng mua kẹo trong siêu thị có ghi xuất xứ ở Hoa Kỳ mang về cho người nhà sử dụng nhưng không nói rõ trong kẹo có chứa chất ma túy khiến người dùng có thể sử dụng quá nhiều từ đó dẫn đến ngộ độc, nguy hiểm đến tính mạng.
Ma túy được đối tượng pha chế, đóng gói tinh vi dưới dạng thực phẩm, đồ uống. Đây là thủ đoạn nhằm che mắt cơ quan chức năng trong quá trình mua bán, vận chuyển. Thực chất đây là ma túy pha trộm với thực phẩm, đồ uống. Điển hình như tháng 12/2019, Công an TP. Hà Nội khám phá vụ việc bánh ngọt chứa cần sa bán trên mạng internet; vụ “nước xoài” có chứa chất ma túy ở TP. Hồ Chí Minh tháng 10/2020; vụ học sinh trường THPT Hoành Bồ (TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) sử dụng kẹo chứa cần sa dẫn đến bị ngộ độc, phải cấp cứu tháng 10/2021; vụ 05 bệnh nhân phải đi cấp cứu tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội, tháng 6/2022 sau khi sử dụng socola nhãn hiệu Chill Max có chứa chất ma túy ADB-BUTINACA (thuộc danh mục IIC, Nghị định 57/2022/NĐ-CP, ngày 25/8/2022 của Chính phủ).
Bên cạnh đó, nhiều loại ma túy như “nước vui”, “nước biển” chứa chất GHB (thuộc danh mục IIC, Nghị định 57), “nước xoài” có chứa chất ma túy Bromazepam, Nimetazepam (thuộc danh mục III của Nghị định 57). Nhiều loại ma túy khác như bánh lười, bánh cần chứa cần sa; tinh dầu thuốc lá điện tử, nước nho Ribena chứa ketamin; trà chanh, nước giải khát Tropicana Twister chứa ketamin, MDMA. Người mua bán, vận chuyển, tàng trữ các chất này khi bị bắt thường cố tình khai nhận không biết là ma túy hòng trốn tránh sự trừng phạt của pháp luật.
Ma túy ẩn giấu dưới dạng thảo mộc dạng “cỏ Mỹ”, đối tượng tẩm dung dịch chứa chất ADB-BUTINACA vào chất thảo mộc rồi đóng gói thành loại thuốc lá điếu hoặc pha dung dịch này bơm vào thuốc lá điện tử POD trong vụ mua bán trái phép chất ma túy do Công an quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội khám phá tháng 9/2022. Trong vụ án này, các đối tượng thông qua mạng xã hội liên kết thành các nhóm phạm tội ở nhiều địa bàn khác nhau. Hình thức giao dịch ma túy chủ yếu thông qua hệ thống vận chuyển hàng hóa bằng ship COD, phần mềm đến khách hàng.
Trước thực trạng trên, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến sâu rộng bằng nhiều hình thức, đặc biệt qua phương tiện thông tin đại chúng về công tác phòng, chống ma túy, tác hại của ma túy, thủ đoạn phạm tội của đối tượng, cách thức nhận biết đồ uống, thực phẩm, thuốc lá bị pha trộn chất cấm nhằm cảnh báo về tác hại của chúng đối với sức khỏe; phát động toàn dân tham gia phát hiện, cung cấp thông tin về các chất ma túy có trong thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử giúp cơ quan chức năng kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Lực lượng Công an phối hợp với các đơn vị Hải quan, Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý các loại hàng hóa là thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc xuất xứ được nhập khẩu vào trong nước để phòng ngừa hậu quả gây ra cho xã hội. Phối hợp với nhà trường, các đoàn thể Phụ nữ, Thanh niên, Cựu chiến binh ở cơ sở tổ chức tuyên truyền, vận động hội viên và nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác, quản lý, giáo dục con em trong gia đình không vi phạm pháp luật về ma túy.
Lực lượng Cảnh sát ĐTTP về ma túy làm tốt công tác nắm tình hình địa bàn, đối tượng; phối hợp với lực lượng công an cơ sở phát hiện, bắt giữ hành vi mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy dưới dạng pha trộn vào thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử, thảo mộc. Phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân hai cấp ở các địa phương đưa ra xét xử điểm, xét xử lưu động những vụ án liên quan đến tội phạm ma túy “núp bóng” nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo dục pháp luật cũng như răn đe, phòng ngừa tội phạm.
Kim Long