Bộ Công an - Cơ quan Thường trực PCMT tham mưu Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố triển khai thực hiện Tháng hành động PCMT tập trung vào đẩy mạnh tuyên truyền Luật PCMT năm 2021 tạo chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm, hành động của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong công tác PCMT; chủ động nắm tình hình phòng ngừa, tăng cường đấu tranh trấn áp tội phạm ma tuý; nâng cao chất lượng hiệu quả công tác cai nghiện, quản lý sau cai, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý góp phần giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại của ma tuý. Chỉ đạo công an các địa phương, chủ công là lực lượng Cảnh sát ĐTTP về ma tuý mở đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công trấn áp tội phạm, bóc gỡ các đường dây, các điểm, tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý, nhất là trên các tuyến, địa bàn trọng điểm, khu vực cửa khẩu, sân bay quốc tế, cảng biển, tuyến đường hàng không, bưu điện. Lực lượng công an cấp xã phát huy vai trò nòng cốt trong PCMT ở cơ sở, trọng tâm là lập hồ sơ đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; phối hợp thực hiện công tác xác định tình trạng nghiện; quản lý người nghiện, người sau cai, người sử dụng trái phép chất ma tuý trên nền tảng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Các đại biểu thực hiện nghi thức phát động Tháng hành động PCMT tại khu vực tượng đài Lý Thái Tổ, Hà Nội, ngày 23/6/2022.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công tác cai nghiện, quản lý sau cai, nhân rộng mô hình cai nghiện hiệu quả. Bộ Y tế công bố danh sách cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma tuý, giao nhiệm vụ cho những đơn vị có chức năng đào tạo tổ chức tập huấn chuyên môn, chuẩn bị cơ sở vật chất, nguồn nhân lực để thực hiện việc xác định tình trạng nghiện.
UBND các tỉnh, thành phố ban hành kế hoạch chỉ đạo các sở, ban, ngành triển khai thực hiện Tháng cao điểm với nội dung, hình thức phong phú, thiết thực; giao chỉ tiêu và phân công nhiệm vụ cụ thể với trọng tâm là công tác xác định tình trạng người nghiện, cai nghiện, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý, quản lý sau cai theo Luật PCMT năm 2021. Lực lượng công an mở cao điểm tấn công trấn áp tội phạm; phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền đến tận khu dân cư, tập trung vào địa bàn trọng điểm, phức tạp và nhóm học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên nhằm nâng cao hiệu quả PCMT từ cơ sở.
Đặc biệt ngày 23/6/2022, tại khu vực tượng đài Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, Bộ Công an phối hợp với UBND TP. Hà Nội tổ chức Lễ mít tinh, diễu hành hưởng ứng Tháng hành động, Ngày quốc tế và toàn dân PCMT. Buổi lễ có sự tham dự của đồng chí Vũ Đức Đam, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm; đại diện các Bộ, ngành, địa phương; các vị khách quốc tế cùng đông đảo lực lượng vũ trang, cán bộ, nhân dân Thủ đô. Buổi lễ được truyền hình trực tiếp trên sóng Truyền hình Công an nhân dân, được phát sóng trong chương trình Thời sự VTV1 (Đài Truyền hình Việt Nam) và được nhiều cơ quan truyền thông đưa tin qua đó tạo hiệu ứng lan toả mạnh mẽ đến với người dân cả nước. Tại đây, Bộ Công an và UBND TP. Hà Nội tổ chức triển lãm ảnh, treo băng rôn, khẩu hiệu, pa nô, áp phích, bố trí lực lượng tuyên truyền lưu động, chiếu phóng sự tuyên truyền về kết quả công tác đấu tranh chống tội phạm ma tuý, điều trị cai nghiện, biểu dương những trường hợp cai nghiện thành công, tái hoà nhập cộng đồng. Tại các địa phương đã diễn ra nhiều hoạt động hưởng ứng Tháng hành động thu hút đông đảo người dân tham gia. Đặc biệt có hơn 20 tỉnh, thành phố tổ chức mít tinh, ra quân tuyên truyền góp phần nâng cao hiệu quả công tác PCMT ở cơ sở.
Bộ Công an chỉ đạo lực lượng Cảnh sát ĐTTP về ma tuý cả nước đẩy mạnh phát hiện, điều tra triệt phá 2.601 vụ, 3.667 đối tượng, thu giữ trên 69 kg heroin, 1,44 kg thuốc phiện, 65,83 kg cần sa, 237,87 kg + trên 745.000 viên ma tuý tổng hợp (MTTH), 32 khẩu súng và nhiều vật chứng liên quan; khởi tố 2.324 vụ, 3.069 bị can. Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị chức năng rà soát, phát hiện 389 kênh, hội nhóm, tài khoản cá nhân có hoạt động quảng cáo, mua bán trái phép chất ma tuý trên không gian mạng, 13 website có nội dung quảng cáo, hướng dẫn trồng cây cần sa, thuốc phiện, đồng thời đẩy mạnh xử lý, ngăn chặn những trường hợp vi phạm.
Lực lượng Bộ đội Biên phòng chủ trì, phối hợp khám phá thành công 14 chuyên án, bắt giữ 165 vụ, 234 đối tượng, thu giữ 188,5 kg ma tuý các loại. Lực lượng Cảnh sát biển chủ trì, phối hợp đấu tranh 63 vụ, bắt giữ 88 đối tượng, thu giữ 1,185 kg heroin, 109,8 kg MTTH cùng nhiều vật chứng liên quan. Lực lượng Hải quan chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng bắt giữ 51 vụ, 35 đối tượng, thu giữ 33,8 kg heroin, 312 gam cocain, 55,1 kg cần sa, 458 gam thuốc phiện, 95,6 kg MTTH, 2,28 kg ketamin.
Điển hình ngày 20/6/2022, tại xã Tân Long, huyện Hướng Hoá, Công an tỉnh và Cục Hải quan Quảng Trị bắt giữ 01 đối tượng vận chuyển 66.000 viên MTTH. Cục Cảnh sát ĐTTP về ma tuý phối hợp với Công an TP. Hồ Chí Minh và các đơn vị liên quan bắt giữ 02 đối tượng, thu giữ 06 kg ma tuý “đá”, 5.300 viên MTTH, 100 gam ketamin, 09 bịch MTTH dạng “nước vui” nhãn hiệu Yao Yao. Công an tỉnh Sơn La bắt 01 đối tượng, thu giữ 04 bánh heroin, gần 180.000 viên MTTH.
Lực lượng chức năng tỉnh Quảng Trị bắt giữ đối tượng vận chuyển trái phép 66.000 viên MTTH, ngày 20/6/2022.
Viện kiểm sát nhân dân các cấp thụ lý, thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra mới 3.319 vụ, 4.364 bị can về ma tuý; quyết định truy tố 1.454 vụ, 2.131 bị can; thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm đối với 2.282 vụ, 3.252 bị cáo. Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố và kiểm sát xét xử, Viện kiểm sát nhân dân các cấp đã phát hiện nhiều bất cập trong công tác quản lý nhà nước tại các địa phương, qua đó ban hành kiến nghị đối với các cơ quan có thẩm quyền để khắc phục kịp thời. Toà án nhân dân các cấp đưa ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm 2.140 vụ án với 2.959 bị cáo, qua đó đã tuyên phạt nhiều bản án nghiêm minh, đúng người, đúng tội. Một số vụ án lớn, có tính chất đặc biệt nghiêm trọng được toà án khẩn trương nghiên cứu, đưa ra xét xử kịp thời, đúng pháp luật qua đó góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật, có tác dụng răn đe phòng ngừa xã hội. Điển hình ngày 28/6/2022, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử bị cáo Hà Huy Hoàng (SN 1992), trú tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An cùng 04 đồng phạm về các tội vận chuyển trái phép chất ma túy, tàng trữ trái phép chất ma túy, mua bán trái phép chất ma túy và tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng. Quá trình xét xử, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh tuyên phạt mức án tử hình đối với bị cáo Hoàng, các bị cáo còn lại lĩnh mức án từ 17 năm tù đến tù chung thân.
Bị cáo Hà Huy Hoàng (đứng hàng đầu) cùng đồng phạm tại phiên toà.
Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương trực tiếp là lực lượng công an cấp xã rà soát, thống kê, theo dõi, quản lý chặt chẽ người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý ở địa bàn cơ sở; thường xuyên bổ sung thông tin trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ công tác quản lý; tổ chức kiểm tra, hướng dẫn công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý và quản lý sau cai tại địa bàn. Kết quả qua rà soát, cả nước hiện có 217.059 người nghiện và người sử dụng trái phép chất ma tuý. Trong Tháng hành động, nhiều địa phương thực hiện tốt công tác rà soát, thống kê, lập danh sách để quản lý người sử dụng trái phép chất ma tuý theo quy định mới; lập hồ sơ đưa gần 1.300 người đi cai nghiện bắt buộc; đặc biệt đã rà soát, lập danh sách quản lý 2.763 đối tượng sử dụng MTTH có biểu hiện “ngáo đá”, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh vi phạm pháp luật.
Đến nay cả nước đã có 28 tỉnh, thành phố công bố danh sách cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện. Ngành y tế tiếp tục triển khai điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng methadone tại 241 cơ sở trong cả nước, trong đó cấp phát thuốc cho bệnh nhân mang về sử dụng dài ngày tại 06 tỉnh, thành phố; duy trì điều trị bằng buprenorphine tại 08 địa phương. Tính đến ngày 14/6/2022, các cơ sở cai nghiện ma tuý trong cả nước đã điều trị cắt cơn cho 41.667 người. Các cơ sở cai nghiện ma tuý công lập tổ chức cai nghiện ma tuý cho 29.566 người. 16 cơ sở cai nghiện ma tuý tự nguyện do tổ chức, cá nhân thành lập đang điều trị cho 2.715 người. 19 tỉnh, thành phố tổ chức cai nghiện tại gia đình và cộng đồng cho 1.855 người. Toà án nhân dân cấp huyện thụ lý 1.265 hồ sơ áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, trong đó có 945/951 người bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc có độ tuổi từ đủ 18 tuổi trở lên.
Trong thời gian tới, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục chỉ đạo tổng kết, rút kinh nghiệm, chủ động nắm tình hình, dự báo diễn biến hoạt động của tội phạm, tệ nạn ma tuý để đề ra giải pháp phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả. Các ngành tiếp tục triển khai hiệu quả công tác xác định tình trạng nghiện, cai nghiện, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý và quản lý sau cai theo Luật PCMT năm 2021 góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân./.
Kim Long