Hội nghị AMMD là cơ chế được tổ chức theo sáng kiến của Thủ tướng Thái Lan với mục tiêu hiện thực hóa “Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về một ASEAN không có ma túy vào năm 2015” đã được nguyên thủ các nước thành viên ASEAN thông qua vào tháng 4/2012 tại Campuchia. Sự ra đời của cơ chế hợp tác này là kết quả tất yếu, xuất phát từ nhu cầu, đòi hỏi thực tiễn, nhằm ứng phó hiệu quả trước những diễn biến ngày càng phức tạp của tình hình sản xuất, mua bán và sử dụng ma túy ở khu vực Đông Nam Á và trên thế giới. Tính đến nay, Việt Nam đã tham gia 05 kỳ Hội nghị AMMD lần lượt tại các nước Thái Lan, Brunei, Indonesia, Malaysia và Singapore. Hội nghị AMMD 6 do Việt Nam chủ trì đăng cai tổ chức năm 2018 tại Hà Nội.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thống tướng Ke Kim Yan, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban quốc gia phòng, chống ma tuý Campuchia nhấn mạnh: Mặc dù chịu tác động sâu sắc bởi đại dịch COVID-19, nhưng tình hình ma túy tại khu vực ASEAN có những diễn biến phức tạp, khó lường, tiểm ẩn nhiều nguy cơ và thách thức. Đặc biệt là các đối tượng tội phạm luôn thay đổi các phương thức, thủ đoạn trong việc mua bán, vận chuyển ma túy. Do vậy, trong thời gian tới, các quốc gia trong khu vực cần tổ chức các hoạt động phù hợp, linh hoạt để ngăn chặn có hiệu quả với các loại tội phạm sản xuất và vận chuyển ma túy, đặc biệt ở khu vực Tam giác vàng. Ngài Thống tướng Ke Kim Yan mong các quốc gia thành viên tăng cường hơn nữa việc chia sẻ thông tin để hợp tác kịp thời trong phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm cũng như cần nâng cao hơn nữa năng lực cho cán bộ thực thi pháp luật trong kiểm soát ma túy và các tiền chất ma túy để có thể giảm thiểu việc sử dụng và lạm dụng ma túy trong khu vực.
Tại Hội nghị AMMD 7, các trưởng đoàn đại diện cho các quốc gia thành viên ASEAN đã thảo luận nhiều vấn đề liên quan đến công tác phòng, chống ma túy, trong đó tập trung vào một số nội dung chính như: Báo cáo kết quả Hội nghị Quan chức cấp cao ASEAN về vấn đề ma úy lần thứ 41; Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN về vấn đề ma túy lần thứ 42. Báo cáo đánh giá giữa kỳ Kế hoạch hành động bảo vệ Cộng đồng ASEAN chống ma tuý trái phép 2016-2025 (Kế hoạch hành động ASEAN 2016-2025) do Đoàn đại biểu Indonesia trình bày. Báo cáo tiến độ triển khai Kế hoạch hợp tác ASEAN về đấu tranh chống mua bán và sản xuất ma tuý trái phép tại khu vực Tam giác vàng 2020-2022 và cập nhật các vấn đề liên quan đến Uỷ ban Kiểm soát ma tuý Liên hợp quốc (CND) do Đoàn Thái Lan báo cáo…..
Đồng chí Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an tham dự và phát biểu tại phiên họp toàn thể Hội nghị AMMD 7.
Phát biểu tại phiên họp toàn thể Hội nghị AMMD 7, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh: Việt Nam chia sẻ lập trường chung của ASEAN về thái độ không khoan nhượng với ma túy và theo đuổi mục tiêu lâu dài hướng tới một Cộng đồng chung ASEAN không ma túy. Với trách nhiệm của một nước thành viên, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực vào các hoạt động chung của ASEAN, Việt Nam đã và đang đẩy mạnh các giải pháp toàn diện, cân bằng và lồng ghép việc thực hiện Kế hoạch hành động bảo vệ Cộng đồng ASEAN chống ma tuý trái phép 2016-2025 và Kế hoạch hợp tác ASEAN về đấu tranh chống mua bán và sản xuất ma tuý trái phép tại khu vực Tam giác vàng 2020-2022.
Bộ trưởng Tô Lâm mong muốn các nước trong khu vực ASEAN cần tiếp tục duy trì và củng cố quan hệ hợp tác trên cơ sở xây dựng “lòng tin chính trị” trong đấu tranh phòng, chống ma túy ngày càng đi vào chiều sâu, gắn kết hơn nữa theo hướng ổn định, bền vững, có trọng tâm, trọng điểm, tạo sự tin cậy lẫn nhau; thúc đẩy hợp tác song phương, khu vực và quốc tế; nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ chế hợp tác quốc tế hiện có về kiểm soát ma túy. Ở cấp độ quốc gia, các bên cần chủ động thiết lập kênh trao đổi thông tin, cơ chế giao ban trực tuyến; triển khai các đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công, trấn áp tội phạm ma túy trên tuyến biên giới; tiến hành điều tra chung đối với các vụ án liên quan đến tội phạm ma túy xuyên quốc gia; hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật; triển khai các giải pháp kiểm soát và phòng, chống thất thoát tiền chất; thiết lập chốt kiểm soát ma túy tại các tuyến trọng điểm; củng cố cơ chế hợp tác quản lý qua biên giới thông qua tăng cường và mở rộng hoạt động của Văn phòng liên lạc qua biên giới (BLO)…
Hội nghị đã thảo luận và thông qua Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN về vấn đề ma tuý lần thứ 7 như: Hội nghị đã ghi nhận những thành tựu quan trọng đã đạt được qua 06 kỳ Hội nghị AMMD, trong đó đã tăng cường quyết tâm của ASEAN về phòng, chống ma túy trái phép và tái khẳng định cam kết vì mục tiêu ASEAN không ma túy; đánh giá cao vai trò của các nước Indonesia và Lào trong việc chủ trì tổ chức thành công Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN về vấn đề ma tuý (ASOD) lần thứ 41, 42 qua hình thức trực tuyến. Đây là một minh chứng cho quyết tâm của ASEAN trong việc tiếp tục triển khai nỗ lực chung nhằm thúc đẩy hợp tác khu vực trong việc phòng, chống ma túy bất hợp pháp.
Đoàn đại biểu Việt Nam do đồng chí Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an dẫn đầu tham dự Hội nghị AMMD 7 qua hình thức trực tuyến
Hội nghị bày tỏ sự quan ngại trước những xu hướng mới nổi của tình hình ma tuý bất hợp pháp trong khu vực thời kỳ đại dịch COVID-19, cụ thể: Sự thay đổi của xu hướng và cách thức hoạt động của tội phạm; Các mối đe doạ từ hoạt động sản xuất và mua bán trái phép ma tuý trong khu vực, đặc biệt là khu vực Tam giác vàng; Thị trường ma tuý tổng hợp trong khu vực tiếp tục được mở rộng thông qua số liệu thống kê về các vụ vận chuyển ma tuý lớn, các vụ bắt giữ ma tuý kỷ lục; Hoạt động mua bán trái phép các chất hướng thần mới (NPS), các loại hóa chất không nằm trong danh mục kiểm soát và sự chuyển hướng của tiền chất để sản xuất và mua bán trái phép ma tuý tại khu vực Tam giác vàng… Hội nghị tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của ASEAN trong việc giải quyết vấn đề ma túy trong khu vực dựa trên cách tiếp cận toàn diện. Các tiếp cận này bao gồm việc tăng cường công tác phối hợp giữa các bộ, ngành có liên quan, các đơn vị, đối tác tư nhân đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành, liên trụ cột giữa các cơ quan của ASEAN….
Hội nghị AMMD 7 do Campuchia chủ trì được tổ chức qua hình thức trực tuyến
Theo kế hoạch, Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN về vấn đề ma tuý lần thứ 8 sẽ được tổ chức tại nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào vào năm 2023.
Trần Thành