Để giải quyết tình hình trên, Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc ký, ban hành Kế hoạch số 66/KH-BCA-C41, ngày 28/3/2017, Phương án số 1078/PA-C41-C47, ngày 08/5/2018 và Kế hoạch phối hợp số 1693/KHPH-TCCS-BTLBP, ngày 16/5/2018 giữa Tổng cục Cảnh sát trước đây và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) giải quyết tình hình phức tạp về ma túy tại địa bàn các huyện Mộc Châu, Vân Hồ và Mai Châu. Từ sự chung sức đồng lòng triển khai thực hiện quyết liệt của các đơn vị, đến nay tình hình TPMT cơ bản được khống chế, đẩy lùi góp phần giữ ổn định an ninh trật tự (ANTT) trên địa bàn.
Tính đến tháng 8/2016, xã Loóng Luông có 11 bản với 5.295 nhân khẩu, trong đó có 138 người nghiện ma túy, 35 đối tượng truy nã. Xã Hang Kia và Pà Cò có 12 bản, với 5.313 nhân khẩu, có 27 người nghiện ma túy, 35 đối tượng truy nã về ma túy. Nhiều đối tượng truy nã lẩn trốn tại bản giáp biên Lũng Xá, xã Loóng Luông tiếp tục móc nối với đối tượng người Lào thiết lập đường dây mua bán, vận chuyển trái phép ma túy với số lượng lớn qua biên giới vào các bản Lũng Xá, Tà Dê (xã Loóng Luông), xóm Thung Mặn (xã Hang Kia), xóm Băng (xã Piềng Vế, huyện Mai Châu)... để chuyển về các tỉnh dưới xuôi và đưa sang Trung Quốc tiêu thụ. Chúng lợi dụng đời sống khó khăn, hiểu biết pháp luật hạn chế của đồng bào và một số cán bộ cơ sở thoái hóa, biến chất hòng mua chuộc, lôi kéo, dụ dỗ tham gia vào việc vận chuyển thuê, cảnh giới, bao che cho hành vi phạm tội. Mặt khác, các đường dây tập hợp đối tượng truy nã, người nghiện, trang bị vũ khí, đào hầm ngầm, xây tường bao kiên cố tạo thành “boong ke” ẩn náu, giao dịch ma túy. Nếu bị phát hiện, truy bắt, chúng bỏ trốn sang bên kia biên giới để tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội.
Để triển khai thực hiện tốt Kế hoạch số 66, Phương án số 1078, Kế hoạch phối hợp số 1693, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy với vai trò là Cơ quan thường trực thực hiện các phương án, kế hoạch đã tham mưu, chuẩn bị tài liệu phục vụ đồng chí Bộ trưởng Bộ Công an làm việc với công an các tỉnh liên quan về tình hình TPMT trên tuyến Tây Bắc, trọng tâm là giải quyết tình hình phức tạp tại xã Loóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La và hai xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Tham mưu lãnh đạo Bộ ban hành Kế hoạch mở ba đợt cao điểm tuyên truyền, đấu tranh trấn áp TPMT trên các tuyến biên giới, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả đấu tranh chống TPMT tại địa bàn các xã trên. Cục chỉ đạo các phòng chức năng phối hợp với Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy, Công an hai tỉnh Sơn La và Hòa Bình triển khai Phương án 279 về giải quyết địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy tại xã Loóng Luông và Phương án 365 về đấu tranh giải quyết tình hình phức tạp về ma túy trên địa bàn huyện Mai Châu. Chỉ đạo hệ lực lượng Cảnh sát ĐTTP về ma túy, công an các địa phương tập trung rà soát, tập hợp thông tin liên quan đến TPMT trên địa bàn Sơn La, Hòa Bình để có kế hoạch đấu tranh triệt xóa.
Các lực lượng chức năng của Bộ Công an, Bộ Tư lệnh BĐBP phối hợp với công an và các ban, ngành, đoàn thể ở hai tỉnh Sơn La, Hòa Bình đẩy mạnh vận động nhân dân tham gia phát hiện, tố giác, đấu tranh chống TPMT thông qua các buổi sinh hoạt thôn bản, giao lưu văn nghệ, thể thao, thi tìm hiểu về công tác phòng, chống ma túy, ký cam kết không vi phạm pháp luật về ma túy thu hút hàng ngàn lượt người dân tham gia, đồng thời chú trọng vận động người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc tham gia vận động con cháu không tiếp tay cho TPMT. Biên soạn tin, bài phản ánh gương người tốt, việc tốt trong công tác PCMT đăng tải trên bản tin, trang thông tin điện tử của công an các đơn vị, địa phương. Hàng năm, trước dịp khai giảng năm học mới, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy phối hợp với hai địa phương trao học bổng cho con của 04 liệt sỹ Công an hi sinh trong cuộc chiến chống ma túy và bàn giao công trình phúc lợi thuộc Chương trình “Thắp sáng ước mơ” góp phần động viên cán bộ, chiến sỹ và người dân nỗ lực nhiều hơn trong cuộc chiến còn nhiều gian nan này.
Đại diện lãnh đạo Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy trao học bổng cho hai cháu là con liệt sỹ hi sinh trên mặt trận PCMT tại Công an tỉnh Hòa Bình.
Công an hai tỉnh thường xuyên củng cố hệ thống chính trị cơ sở, tổ chức tập huấn kiến thức pháp luật cho công an xã, nhóm liên gia tự quản, tổ an ninh nhân dân, tổ hòa giải, tổ tự quản. Công an huyện Vân Hồ tham mưu Huyện ủy khảo sát, đánh giá chất lượng hệ thống chính trị xã Loóng Luông qua đó kiện toàn một số chức danh, bồi dưỡng năng lực cán bộ, duy trì biên chế 11 cán bộ chính quy công tác tại Tổ Công an phụ trách xã Loóng Luông. Huyện Mai Châu tỉnh Hòa Bình duy trì 759 tổ liên gia tự quản về ANTT, 12 dòng họ tự quản, 04 cụm an ninh giáp ranh, 01 cụm an ninh liên hoàn, 138 tổ an ninh, 138 tổ hòa giải cơ sở, trong đó hai xã Hang Kia, Pà Cò có 54 tổ liên gia, 12 dòng họ tự quản. Công an huyện đã phân công 16 đồng chí công an chính quy về công tác tại công an các xã, riêng xã Hang Kia, Pà Cò bố trí 04 đồng chí/xã.
Công an huyện Vân Hồ tuyên truyền, vận động người dân bản Tà Dê, xã Loóng Luông tham gia PCMT.
Tại ba xã Loóng Luông, Hang Kia, Pà Cò và khu vực giáp ranh, các lực lượng chức năng bám sát địa bàn, tuần tra, kiểm soát trên tuyến giao thông phục vụ lập phương án đấu tranh khám phá thành công 686 vụ, 934 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 304,07 kg heroin, 0,51 kg thuốc phiện, 212,45 kg + 121.515 viên ma túy tổng hợp (MTTH), 56 khẩu súng, trên 7.000 viên đạn cùng nhiều vật chứng liên quan. Trong đó, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy đã phối hợp với các lực lượng chức năng trong thời gian thực hiện các phương án, kế hoạch từ tháng 9/2017 - 9/2019 đã triệt phá 18 vụ, 40 đối tượng, thu giữ 228,2 kg heroin, 35 kg + 18.824 viên MTTH; vận động, truy bắt 02 đối tượng truy nã về ma túy, phối hợp bắt giữ thành công tử tù Nguyễn Văn Tình trốn khỏi nơi giam giữ. Công an tỉnh Hòa Bình bắt giữ 451 vụ, 570 đối tượng, thu giữ 47 kg heroin, 0,472 kg thuốc phiện, 24 kg + 48.550 viên MTTH, vận động, truy bắt 07 đối tượng truy nã về ma túy; riêng tại huyện Mai Châu và tuyến Quốc lộ 6 đã bắt giữ 99 vụ, 114 đối tượng, thu giữ 36 kg heroin, 0,472 kg thuốc phiện, 20 kg + 33.199 viên MTTH. Công an tỉnh Sơn La phát hiện bắt giữ trên địa bàn huyện Vân Hồ 217 vụ, 324 đối tượng, thu giữ 28,87 kg heroin, 35,62 gam thuốc phiện, 153,45 gam + trên 54.000 viên MTTH, phối hợp vận động, truy bắt 15 đối tượng truy nã. Đặc biệt, Công an hai tỉnh phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an đấu tranh thành công 02 chuyên án, tiêu diệt Nguyễn Thanh Tuân và Nguyễn Văn Thuận là những “ông trùm” ma túy sừng sỏ bị truy nã nhiều năm, bắt giữ 03 đối tượng cùng nhiều vũ khí, vật chứng liên quan. Hiện tại, xã Loóng Luông và Hang Kia còn 37 đối tượng truy nã, số này đang tiếp tục được các cấp, các ngành vận động đầu thú và truy bắt. Lực lượng PCMT và tội phạm của Bộ Tư lệnh BĐBP và BĐBP tỉnh Sơn La chủ trì, phối hợp đấu tranh thành công 26 chuyên án, 42 đối tượng, thu giữ 144 bánh heroin, 27,5 kg thuốc phiện, 47,5 kg + trên 1,6 triệu viên + 01 bánh MTTH cùng vật chứng liên quan.
Bên cạnh đó, các đơn vị chú trọng đẩy mạnh công tác cai nghiện ma túy nhằm làm giảm số người nghiện góp phần hạ nhiệt các điểm nóng này. Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy phối hợp với các đơn vị chức năng tham mưu Bộ Công an ban hành Thông tư số 05/2018/TT-BCA, ngày 07/02/2018 quy định việc thu thập tài liệu, lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhằm tạo thuận lợi cho công tác cai nghiện ở cơ sở địa phương. Công an tỉnh Sơn La phối hợp với chính quyền xã Loóng Luông rà soát, lập danh sách quản lý 94 người nghiện, 52 người nghi nghiện, trong đó lập 36 hồ sơ giáo dục tại xã, 17 hồ sơ đi cai nghiện ma túy bắt buộc, quản lý 41 người sau cai, 11 người điều trị Methadone. Công an tỉnh Hòa Bình lập 182 trường hợp giáo dục tại xã, 82 hồ sơ đi cai nghiện bắt buộc, vận động 111 người tham gia điều trị thay thế bằng Methadone. BĐBP lập 36 hồ sơ đưa đi cai nghiện bắt buộc.
Thời gian tới, để tiếp tục giải quyết tình hình TPMT một cách cơ bản vững chắc ở cụm địa bàn xã Loóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La và hai xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy căn cứ vào thời gian thực hiện các phương án, kế hoạch trên và việc thực hiện mô hình tổ chức mới để rà soát, báo cáo Bộ Công an chỉ đạo đề ra phương án, kế hoạch thay thế và thông báo đến các đơn vị, địa phương liên quan phối hợp tổ chức thực hiện. Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy tiếp tục tập hợp ý kiến tham gia của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao và các bộ, ngành trung ương về việc áp dụng chính sách hình sự đặc biệt đối với đối tượng truy nã về ma túy là người dân tộc thiểu số để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, hướng dẫn thực hiện.
Công an các địa phương, nhất là Công an hai tỉnh Hòa Bình, Sơn La tiếp tục phối hợp thực hiện đồng bộ các kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ giải quyết tình hình TPMT tại cụm ba xã trên và khu vực liên quan đảm bảo phân công, phân cấp cụ thể, phù hợp với tình hình thực tế địa bàn. Đề xuất Bộ Tư lệnh BĐBP tiếp tục phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an trong thực hiện các kế hoạch, phương án phối hợp đấu tranh, nhất là ngăn chặn các toán, nhóm có vũ trang vận chuyển trái phép ma túy với số lượng lớn qua biên giới vào nội địa. Phối hợp với Công an tỉnh Hủa Phăn (Lào) triển khai kế hoạch chuyển hóa địa bàn đối với cụm bản Pa Háng, Huổi Hiềng, Pưng, huyện Sốp Bâu để triệt phá các điểm tập kết ma túy trên tuyến biên giới hai nước.
Đề xuất các bộ, ngành trung ương, cấp ủy, chính quyền địa phương tiếp tục quan tâm đầu tư trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật hiện đại, có chế độ đãi ngộ phù hợp cho thành viên tổ công tác thực hiện các phương án, kế hoạch phối hợp trên địa bàn. Tập trung đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa gắn với thị trường tiêu thụ ổn định giúp người dân vươn lên làm giàu chính đáng. Hỗ trợ thanh niên địa phương học nghề, tìm việc làm phù hợp; tiếp tục thực hiện chính sách tuyển chọn con em đồng bào có thành tích học tập, rèn luyện xuất sắc để đào tạo, bồi dưỡng trở thành nguồn cán bộ kế cận phục vụ quá trình phát triển kinh tế - xã hội nói chung cũng như công tác phòng, chống ma túy trên địa bàn nói riêng.
Kim Long