Trước tình hình phức tạp của tội phạm và tệ nạn ma túy, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 424/QĐ-TTg ngày 07/4/2017 về việc phê duyệt Chương trình phòng, chống ma túy đến năm 2020, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Kế hoạch số 164/KH-UBND, ngày 16/5/2017 để triển khai thực hiện trên địa bàn toàn tỉnh. Quá trình thực hiện, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã tập trung chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố, thị xã thực hiện có hiệu quả Chỉ thị - CT/TU ngày 18/02/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn Hà Tĩnh trong tình hình mới. Cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành đã xây dựng chương trình phòng, chống ma túy đến năm 2020 và cụ thể hóa các nhiệm vụ và giải pháp trong quá trình thực hiện. Trong đó tăng cường hiệu quả các biện pháp quản lý nhà nước về phòng, chống ma túy, nhất là công tác ngăn chặn mua bán, sử dụng và tổ chức sử dụng ma túy tổng hợp tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự. Xây dựng kế hoạch mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm ma túy trong các dịp lễ, Tết và hưởng ứng “Tháng hành động phòng, chống ma túy”, “Ngày Toàn dân phòng, chống ma túy 26/6” hàng năm; Kế hoạch mở đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công, trấn áp tội phạm ma túy tuyến biên giới Việt Nam - Lào.
Các đơn vị chức năng, nòng cốt là lực lượng Công an tỉnh tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp tổ chức có hiệu quả công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy; kết hợp giữa mít tinh, diễu hành với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, qua đó đã truyền tải được nhiều thông điệp đến với người dân về hậu quả, tác hại của ma túy đối với gia đình, cộng đồng và xã hội. Điển hình như Công an tỉnh phối hợp Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức tập huấn công tác phòng, chống ma túy, quản lý người nghiện và lập hồ sơ đưa người đi cai nghiện bắt buộc cho hơn 50 cán bộ cốt cán huyện Cẩm Xuyên; phối hợp Trường Đại học Hà Tĩnh tổ chức tuyên truyền phòng, chống tệ nạn ma túy cho hơn 200 giáo viên, học sinh các hệ tiểu học, THCS và THPT trên địa bàn tỉnh; Phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức tuyên truyền, ký cam kết cho học sinh với nội dung “Không thử, không hút hít, không tiêm chích ma túy”, “Không sử dụng ma túy, không liên quan đến ma túy”... Phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh - Truyền hình, Báo Hà Tĩnh thông báo các phương thức, thủ đoạn hoạt động mới của tội phạm ma túy, đặc biệt là các loại ma túy mới du nhập vào Việt Nam trong thời gian gần đây để người dân nắm và có biện pháp phòng tránh hiệu quả. Sở Thông tin và truyền thông định kỳ biên soạn, phát hành 600 đĩa CD tuyên truyền cấp cho 100% xã, phường, thị trấn phát trên hệ thống truyền thanh. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cấp phát 1.800 cuốn tập san và 500 tờ rơi tuyên truyền tệ nạn xã hội tại cơ sở. Sở Giáo dục đào tạo đã chỉ đạo 46/46 trường THPT treo pano tuyên truyền về hiểm họa của tệ nạn ma túy, HIV/AIDS; phối hợp Sở Tư pháp tập huấn kiến thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2020 cho 450 cán bộ, giáo viên, báo cáo viên toàn tỉnh. Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức tuyên truyền phòng, chống ma túy cho hơn 700 hộ dân các thôn ven biển, gần 4.000 lượt người dân trên khu vực biên giới. Đoàn Thanh niên các cấp xây dựng 355 trang mạng xã hội (Facebook, Fanpage) hoạt động có hiệu quả.
Lực lượng Công an và Biên phòng tuyên truyền viên phát tờ rơi tuyên truyền về phòng, chống ma túy đến nhân dân địa bàn xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Thực hiện Quyết định số 8014/QĐ-BCA-H01 ngày 14/12/2018 của Bộ Công an về triển khai Dự án “Nâng cao hiệu quả phòng, chống tệ nạn ma túy tại xã, phường, thị trấn”, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành và địa phương trong tỉnh triển khai nghiêm túc và gắn với xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến ở các xã, phường, thị trấn, dòng họ an toàn không có ma tuý. Tổ chức cho các xã, phường, thị trấn đăng ký và thực hiện cam kết xây dựng địa bàn không có tệ nạn ma túy. Tăng cường các hoạt động tuyên tuyền, giáo dục về phòng, chống ma túy đến tận thôn, xóm, khối phố, khu dân cư, vận động nhân dân tích cực phối hợp, tố giác, tham gia phát hiện, đấu tranh bài trừ, tiến tới loại bỏ tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội. Chỉ đạo phát huy hiệu quả các mô hình cai nghiện tại địa bàn cơ sở như Câu lạc bộ “Quân dân y”, “Vì tương lai”, “Tình thương”, “Đồng cảm” (tại huyện Hương Sơn); Câu lạc bộ “Tình thương và trách nhiệm”, “Đồng cảm” (Thị xã Hông Lĩnh)....
Lực lượng Công an huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) phối hợp với Cục Hải quan Hà Tĩnh bắt quả tang 2 đối tượng vận chuyển trái phép 45 kg ma túy tổng hợp dạng đá và một số tang vật liên quan.
Các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy đã triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để tập trung rà soát, đấu tranh, bóc gỡ các đường dây mua bán trái phép các chất ma túy liên tỉnh, xuyên quốc gia. Nhờ đó, số vụ, số đối tượng và lượng ma túy bị phát hiện, bắt giữ năm sau luôn cao hơn năm trước; nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn, xuyên quốc gia, liên tỉnh được triệt phá. Từ năm 2017 đến nay, các lực lượng phòng, chống tội phạm về ma túy toàn tỉnh đã khám phá, bắt giữ 393 vụ, 534 đối tượng tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy. Thu giữ gần 79kg thuốc phiện; gần 72,5 kg cần sa; hơn 116kg heroin; hơn 1.156 kg + 355.320 viên MTTH cùng nhiều tang vật, tài sản khác có liên quan. Đặc biệt, lần đầu tiên Công an tỉnh đã lập và đấu tranh phá thành công chuyên án tội phạm ma túy ở địa bàn ngoại biên, thu giữ số lượng lớn ma túy. Điển hình: Ngày 17/7/2018, tại Cửa khẩu quốc tế cầu Treo thuộc địa phận xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với các đơn vị chức năng của Công an, hải quan tỉnh, bắt quả tang 03 đối tượng đang vận chuyển trái phép chất ma túy, thu giữ 25kg ma túy tổng hợp, 52 bánh heroin và một số tang vật có liên quan đến vụ án. Ngày 17/02/2019, tại khu vực cầu Tàu 2, thuộc xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh Hà Tĩnh cùng các lực lượng chức năng phá chuyên án, bắt giữ đối tượng VangChueYang, trú tại huyện Xay Chăm Phon, tỉnh Bôlykhămxay, nước CHDCND Lào đang vận chuyển trái phép chất ma túy, thu giữ 294kg ma túy tổng hợp và một số tang vật liên quan đến vụ án. Ngày 18/3/2020, tại thị trấn Pakxan, huyện Pakxan, tỉnh Bôlykhămxây (Lào), Công an tỉnh Hà Tĩnh phối hợp An ninh tỉnh Bôlykhămxây triệt phá thành công chuyên án về ma túy, bắt giữ 04 đối tượng người Lào về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy. Thu giữ 60kg ma túy tổng hợp dạng đá, 240.000 viên hồng phiến và một số tang vật liên quan.
Công tác hợp tác phòng, chống tội phạm nói chung, phòng, chống ma túy nói riêng giữa các lực lượng chức năng của Hà Tỉnh và nước bạn Lào luôn được chú trọng thực hiện
Đáng chú ý, công tác hợp tác quốc tế trong phòng, chống ma túy với các nước trong khu vực, đặt biệt là nước Bạn Lào được các ngành chức năng và các địa phương giáp biên với 02 tỉnh Bôlykhămxay và Khăm Muộn ngày càng tăng cường và mở rộng, góp phần ngăn chặn hiệu quả nguồn ma túy chuyển lậu từ nước ngoài vào Việt Nam qua địa phận tỉnh Hà Tĩnh. Bên cạnh đó, hàng tháng, hàng tuần hoặc đột xuất, các lực lượng chức năng của Hà Tĩnh đã phối hợp với các cơ quan tương ứng của bạn để xác minh, truy bắt các đối tượng có lệnh truy nã; trao đổi thông tin về tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma tuý; kinh nghiệm trong đấu tranh phòng, chống ma tuý, phối hợp trực tiếp đấu tranh bắt giữ nhiều đường dây tội phạm thu giữ lượng lớn ma túy. Hai bên đã phối hợp phá thành công 08 chuyên án trên đất Bạn bắt 16 đối tượng phạm tội mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới, thu giữ 193 bánh heroin, 1.000 bánh cần sa khô, 75kg MTTH dạng đá, 1.142.000 viên MTTH, 11 xe ô tô và nhiều tang vật có liên quan. Bắt giữ 17 vụ, 29 đối tượng người Lào phạm tội về ma túy trên đất Hà Tĩnh, thu 85 bánh heroin, 15 bánh cần sa, 454kg ma túy đá, 427.227 viên MTTH.
Thời gian tới, tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn Hà Tĩnh dự báo tiếp tục diễn biến khó lường, đặc biệt trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào, cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Hà Tĩnh vẫn là địa bàn được các đường dây, ổ nhóm tội phạm ma túy lợi dụng trung chuyển ma túy vào nội địa hoặc đi nước thứ ba. Để đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và tệ nạn ma túy trong thời gian tiếp theo, các ngành chức năng của tỉnh Hà Tĩnh sẽ chú trọng thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như: Đổi mới nội dung, phương pháp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống ma tuý cho nhân dân, nhất là thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên, cán bộ, công nhân viên chức, hội viên; chú trọng tập trung ở các địa bàn, tuyến trọng điểm và các nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Gắn tuyên truyền phòng, chống ma túy với các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”, “xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy”… Từ đó phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân cùng tham gia công tác phòng, chống ma túy.
Chủ động nắm chắc tình hình, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm và tệ nạn ma túy, chú trọng đấu tranh ngăn chặn nguồn cung ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam. Triệt xóa, vô hiệu hóa các tụ điểm, điểm phức tạp về ma túy. Kiểm soát chặt chẽ các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy; chủ động phòng ngừa, phát hiện, xử lý triệt để các hành vi sản xuất trái phép chất ma túy, trồng cây có chứa chất ma túy trên địa bàn. Nâng cao hiệu quả mối quan hệ phối hợp lực lượng, hợp tác quốc tế về phòng, chống ma túy. Tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống ma túy, đặc biệt với các lực lượng chức năng của Lào trong việc đấu tranh, xác minh truy bắt các đối tượng phạm tội ma túy, truy nã lẩn trốn từ Việt Nam sang Lào và ngược lại.
Chú trọng công tác cai nghiện ma túy, phòng ngừa tái nghiện, cảm hoá giáo dục, cải tạo người vi phạm và người nghiện ma tuý. Thực hiện hiệu quả công tác điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone trên địa bàn. Thực hiện quyết liệt việc lập hồ sơ, đưa các đối tượng nghiện đi cai nghiện bắt buộc. Thường xuyên rà soát, nắm tình hình người nghiện ma túy để có biện pháp giải quyết phù hợp; chú trọng đào tạo nghề, tạo việc làm sau cai nghiện, giúp người nghiện tái hoà nhập cộng đồng.
Trần Thành