Tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy trong toàn tỉnh diễn biến phức tạp. Nguồn ma túy chủ yếu là vận chuyển vào Cà Mau do đối tượng thuê xe dịch vụ hoặc thuê người vận chuyển theo đường bộ từ TP. Hồ Chí Minh, Kiên Giang, An Giang về địa bàn với số lượng lớn để phân phối, bán lẻ cho người nghiện. Hiện ở TP. Cà Mau và các huyện đã xuất hiện tình trạng người nghiện sử dụng ma túy “đá”, “cỏ Mỹ”, “thuốc lắc” bên cạnh cần sa, heroin. Toàn tỉnh hiện có 1.772 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, trong đó có 1.320 người ở ngoài xã hội, cư trú tại 96/101 xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh. Tình hình người nghiện ma túy diễn biến khá phức tạp, gia tăng về số lượng, tính chất, mức độ, phần lớn trong độ tuổi thanh niên, không có nghề nghiệp ổn định, dễ bị lôi kéo tham gia các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép ma túy từ đó gây bất ổn ANTT trên địa bàn.
Trước tình hình đó, Công an tỉnh và các sở, ngành theo lĩnh vực quản lý đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo công tác phòng, chống ma túy (PCMT), tệ nạn xã hội. Ban chỉ đạo 138 các huyện, thành phố cụ thể hóa chủ trương chỉ đạo của tỉnh bằng chương trình kế hoạch sát thực với tình hình thực tế của địa bàn phụ trách. Các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh phổ biến giáo dục pháp luật về PCMT nhất là tuyên truyền về tác hại của vấn nạn ma túy đối với bản thân, gia đình, xã hội, tập trung vào các địa bàn có đời sống kinh tế - xã hội phát triển và nhóm đối tượng có nguy cơ mắc tệ nạn xã hội cao. Ban chỉ đạo 138 tỉnh chỉ đạo các địa phương tổ chức phát động phong trào toàn dân tố giác tội phạm ma túy, phát hiện người nghiện ma túy ở ngoài cộng đồng, đồng thời phân công cán bộ theo dõi, giúp đỡ. Tổ chức ký kết giao ước thi đua xây dựng địa bàn không có tội phạm, tệ nạn ma túy, đưa nội dung PCMT vào quy chế xây dựng đời sống văn hóa ở cơ quan, đơn vị, khu dân cư. Điển hình như Công an tỉnh Cà Mau chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tổ chức nhiều hội nghị, hội thi, nói chuyện thời sự, tập huấn kiến thức PCMT cho cán bộ, nhân dân. Phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành chức năng tham mưu cho Ban chỉ đạo 138 tỉnh triển khai quyết liệt công tác đấu tranh ngăn chặn, xử lý triệt để tội phạm, tệ nạn ma túy gắn với thực hiện các nghị quyết liên tịch, chương trình phối hợp bảo đảm ANTT, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Lực lượng công an các cấp gọi hỏi, răn đe 247 đối tượng, kiểm điểm trước cộng đồng 168 trường hợp đồng thời buộc cam kết không vi phạm pháp luật. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh chỉ đạo Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội phối hợp với các địa phương tổ chức tập huấn tuyên truyền phổ biến các văn bản pháp luật mới về công tác PCMT, mại dâm, tội phạm mua bán người cho cán bộ, nhân dân ở cơ sở và thành viên các đội công tác xã hội tình nguyện. Tiến hành rà soát, lắp đặt các cụm pa nô, áp phích tuyên truyền tại khu dân cư có nguy cơ phát sinh tội phạm, tệ nạn xã hội. Sở Y tế thường xuyên tuyên truyền tới đội ngũ cán bộ, y bác sỹ, dược sỹ trong và ngoài ngành các quy định về PCMT trong quá trình khám chữa bệnh, kê đơn, quản lý, cấp phát thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần cho bệnh nhân. Các ban, ngành, đoàn thể phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tiếp tục củng cố, xây dựng mới mô hình Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trên địa bàn gắn với huy động xã hội hóa nguồn kinh phí dạy nghề, giới thiệu việc làm, hỗ trợ vay vốn ưu đãi giúp người hoàn lương ổn định cuộc sống tái hòa nhập cộng đồng.
Trong 6 tháng đầu năm 2020, Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Cà Mau tiếp nhận mới 229 học viên, đưa về tái hòa nhập cộng đồng 375 trường hợp hết thời gian cai nghiện tập trung. Tỉnh chỉ đạo các ban, ngành xây dựng, phát triển mô hình “Điểm tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ điều trị nghiện và quản lý sau cai nghiện tại cộng đồng” tại địa bàn Phường 4, TP. Cà Mau. Qua triển khai từ tháng 11/2019 đến nay, mô hình đã tư vấn cho 49 người nghiện ma túy và gia đình lựa chọn biện pháp cai nghiện phù hợp, đồng thời phối hợp với các ban, ngành tiếp nhận quản lý, giúp đỡ người sau cai có việc làm để ổn định cuộc sống tái hòa nhập cộng đồng. Ở các xã, phường, thị trấn trong tỉnh đều xây dựng mô hình tổ công tác cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng, đội công tác xã hội tình nguyện nhằm cử thành viên tham gia tiếp cận, cảm hóa, giúp đỡ người nghiện ma túy vươn lên cai nghiện, có việc làm ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, hiệu quả các mô hình này còn hạn chế, phần lớn người sau cai đều tái nghiện.
Bên cạnh đó, công tác đấu tranh luôn được lực lượng Công an tỉnh quan tâm, tập trung thực hiện quyết liệt giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, tệ nạn ma túy xâm nhập địa bàn. Từ đầu năm 2020 đến nay, Công an tỉnh Cà Mau đã khởi tố 82 vụ, 99 bị can có hành vi phạm tội về ma túy, thu giữ trên 07 kg + 1.302 viên MTTH, 4,2 gam heroin cùng vật chứng liên quan. Phát hiện 191 vụ, 317 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy, xử phạt hành chính với số tiền trên 200 triệu đồng. Lập hồ sơ quản lý, giáo dục tại địa phương 558 người nghiện ma túy. Điển hình ngày 03/4/2020, Công an tỉnh Cà Mau bắt quả tang đối tượng Nguyễn Thị Dung có hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy, thu giữ 995,83 gam MTTH cùng vật chứng liên quan.
Đối tượng Nguyễn Thị Dung bị bắt giữ cùng vật chứng.
Thời gian tới để đẩy mạnh công tác PCMT, các ban, ngành, địa phương tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tỉnh Cà Mau thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 36/CT-TW, ngày 16/8/2019 của Bộ Chính trị về Tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy gắn với thực hiện Quyết định số 294/QĐ-UBND, ngày 28/02/2019 của UBND tỉnh về triển khai, thực hiện Dự án Nâng cao hiệu quả công tác PCMT tại xã, phường, thị trấn trên địa bàn.
Theo đó, các ban, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về PCMT, tác hại của các chất ma túy mới xuất hiện trên địa bàn để người dân nhận biết, phòng tránh. Chú trọng tuyên truyền thông qua mạng xã hội, hướng tới nhóm học sinh, sinh viên, người đi làm ăn xa, ngư dân đánh bắt cá xa bờ có nguy cơ cao. Các ban, ngành phối hợp quản lý chặt chẽ địa bàn không để đối tượng thu gom tiền chất, hóa chất làm nguyên liệu sản xuất trái phép chất ma túy, trồng trái phép cây có chứa chất ma túy. Nâng cao hiệu qủa các mô hình cai nghiện ma túy, quản lý sau cai ở cộng đồng gắn với huy động nguồn lực xã hội hóa giúp người hoàn lương vươn lên ổn định cuộc sống từ đó giảm tỷ lệ tái nghiện. Bên cạnh đó, lực lượng công an cùng các đơn vị chức năng đẩy mạnh đấu tranh ngăn chặn các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ bên ngoài xâm nhập vào kết hợp với triệt xóa các điểm nóng về tệ nạn ma túy trên địa bàn.
Kim Long