Một số đối tượng người Lào trực tiếp vận chuyển trái phép chất ma túy vào địa bàn Điện Biên để móc nối với các đối tượng người trong tỉnh tiêu thụ, khi bị phát hiện, truy bắt, chúng tìm mọi cách chống trả quyết liệt, thậm chí sử dụng vũ khí nóng gây khó khăn, cản trở cho hoạt động điều tra. Tại một số khu vực biên giới thuộc Lào đối diện tỉnh Điện Biên, các đối tượng người Lào mua bán, tập kết heroin và ma túy tổng hợp từ khu vực Tam giác vàng để tiếp tục gia công, đóng gói… sau đó chờ thời cơ, lợi dụng địa hình rừng núi hiểm trở, băng qua các tuyến đường mòn, lối mở để vận chuyển vào địa bàn Điện Biên. Công an tỉnh Điện Biên đã có tài liệu về nhiều đường dây ma túy, chúng móc nối với các đối tượng người Lào để mua bán, vận chuyển ma túy từ tỉnh Phong Sa Lỳ, Luông Pha Băng, Lào vào tỉnh Điện Biên.
Cùng với đó, hiện nay số người nghiện trên địa bàn tỉnh Điên Biên vẫn còn nhiều, theo thống kê, số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý của Công an tỉnh Điện Biên hiện là 9.136 người, nếu tính cả số người sử dụng trái phép chất ma túy thì còn lớn hơn rất nhiều (trong khi dân số của cả tỉnh chỉ khoảng trên 500.000 người). Đây là “nguồn cầu” rất lớn và cũng là “điều kiện” để các đối tượng chủ mưu, cầm đầu các đường dây mua bán trái phép chất ma túy có thể lợi dụng để thuê những người nghiện này vào mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh Điện Biên còn nhiều điểm nóng về ma túy, như Na Ư, Na Tông, Thanh Yên, Thanh Hưng, Thanh Chăn (huyện Điện Biên); xã Pú Nhi, Pú Hồng, Sa Dung (huyện Điện Biên Đông), xã Na Cô Sa (huyện Nậm Pồ), xã Mường Toong (huyện Mường Nhé)…
Năm 2019, được sự chỉ đạo sâu sát của của các cấp lãnh đạo, với tinh thần quyết liệt tấn công tội phạm, lực lượng Cảnh sát ĐTTP về ma túy, Công an tỉnh Điện Biên đã đấu tranh và bắt giữ 637 vụ, 735 đối tượng; thu giữ 109,8 kg heroin, 15,65 kg thuốc phiện, 66,4 kg ma túy tổng hợp, 10 khẩu súng, 11 viên đạn cùng nhiều tài liệu, tài sản khác. Điển hình ngày 25/5/2019, khởi tố bắt tạm giam 10 đối tượng. Các đối tượng đã sang khu vực bản A Gia gần Thủy điện 7, tỉnh Phong Sa Lỳ nhận 150 bánh heroin rồi vận chuyển theo đường rừng về Mường Nhé. Sau đó vận chuyển về Hà Nội giao cho 02 đối tượng người Trung Quốc để đưa đi tiêu thụ. Đối tượng chủ mưu, cầm đầu là Mùa Dúa Páo đã có nhiều năm di cư từ Sơn La sang Lào sau đó quay về và chuyển khẩu của vợ con, gia đình lên bản Mường Toong, huyện Mường Nhé, Điện Biên và điều hành toàn bộ đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy.
Tiếp đó, ngày 09/11/2019, lực lượng cảnh sát ĐTTP về ma túy, Công an tỉnh Điện Biên phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ 02 đối tượng là Thào A Bình, Thào A Chư; thu giữ 220 bánh heroin. Đối tượng chủ mưu cầm đầu là Thào Vàng Ly - Anh trai ruột của Thào A Bình bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Điện Biên truy nã từ năm 2010 về Tội mua bán trái phép chất ma túy. Thào Vàng Ly đã chỉ đạo thuê các đối tượng vận chuyển ma túy từ bản Pang Hốc, Mường Mày, Lào về tập kết tại bản Gia Phú, Na Tông. Còn Thào A Bình chịu trách nhiệm liên hệ và trực tiếp vận chuyển trái phép ma túy đưa lên Cao Bằng để vận chuyển sang Trung Quốc tiêu thụ.
Hai đối tượng Thào A Bình, Thào A Chư bị Công an tỉnh Điện Biên bắt giữ
Theo số liệu thống kê của Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy, Bộ Công an từ 01/6/2019 đến 16/3/2020 đã có 19/63 tỉnh, thành phố có báo cáo số liệu các vụ án ma túy có liên quan đến người và “nguồn hàng” từ Điện Biên. Trong đó các lực lượng chức năng đã bắt giữ 54 vụ, 115 đối tượng ma túy hoạt động có tổ chức và xuyên quốc gia. Thu giữ 80.4416 kg heroin, 615.195 kg MTTH + 98.062 viên MTTH, 3,4 kg thuốc phiện, 3,4 kg hồng phiến + 384 viên hồng phiến cùng nhiều đồ vật, tài liệu khác có liên quan. Xác định tình hình TPMT nói chung, trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào qua địa bàn tỉnh Điện Biên nói riêng trong thời gian tới sẽ còn diễn biến phức tạp, nơi đây vẫn là địa bàn trọng điểm về trung chuyển và tiêu thụ ma túy. Để phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn ma túy xâm nhập từ Lào vào Việt Nam qua địa bàn tỉnh Điện Biên trong thời gian tới cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:
Một là, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các biên bản ghi nhớ tại các cuộc Hội đàm giữa Công an tỉnh Điện Biên với Công an 06 tỉnh phía Bắc Lào, giữa Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy, Bộ Công an với Cục Phòng, chống ma túy, Tổng cục Cảnh sát, Bộ An ninh Lào, cũng như giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ An ninh Lào. Đồng thời, Công an tỉnh Điện Biên sẽ chủ động xây dựng kế hoạch phối hợp với An ninh 06 tỉnh phía Bắc Lào để trao đổi thông tin, truy bắt các đối tượng truy nã về ma túy bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Điện Biên truy nã đang lẩn trốn tại 06 tỉnh phía Bắc Lào.
Hai là, tăng cường tuyên truyền trực tiếp tại các bản thuộc địa bàn xã biên giới trọng điểm, phức tạp về ma túy trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào để thực sự người dân hiểu rõ về tác hại của ma túy, phương thức, thủ đoạn hoạt động của TPMT, cách thức tự bảo vệ bản thân khi bị các đối tượng phạm tội lôi kéo, mua chuộc.
Ba là, bố trí lực lượng công an chính quy xuống địa bàn các xã biên giới để chủ động đẩy mạnh công tác phối hợp với lực lượng phòng, chống TPMT của các Đồn Biên phòng tiến hành điều tra cơ bản nắm chắc tình hình và phân tích, phân loại những tổ chức, đường dây, đối tượng phạm tội để lập án đấu tranh, triệt xóa. Đẩy mạnh trao đổi thông tin tội phạm, xác lập chuyên án chung giữa lực lượng phòng, chống TPMT của các lực lượng bộ đội biên phòng, hải quan và công an tỉnh Điện Biên để tập trung lực lượng, phương tiện kỹ thuật… triệt xóa các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn từ Lào vào Việt Nam.
Bốn là, tiếp tục xây dựng lực lượng Cảnh sát ĐTTP về ma túy có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thông về nghiệp vụ, pháp luật, được trang bị phương tiện, kỹ thuật hiện đại, chủ trì phối hợp với các lực lượng chức năng thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh, chống TPMT, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới./.
Bá Thành