Toàn tỉnh hiện có 09 đơn vị kinh doanh hóa chất sử dụng trong lĩnh vực công nghiệp, 08 đơn vị sử dụng tiền chất trong công nghiệp, 24 cơ sở y tế sử dụng thuốc và nguyên liệu dùng làm thuốc phải kiểm soát đặc biệt (thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần). Từ năm 2017 đến nay có 03 doanh nghiệp với 08 lượt xuất nhập khẩu, hàng hóa liên quan đến ma túy làm thủ tục hải quan tại Quảng Ngãi. Để kiểm soát tốt hoạt động này, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành tổ chức quán triệt, thực hiện Quyết định số 52/2011/QĐ-TTg, ngày 21/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ về Ban hành quy chế phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy gắn với các quy định của Chính phủ, các bộ liên quan. Tỉnh ban hành Quyết định số 976/QĐ-UBND, ngày 11/7/2019 thành lập Tổ công tác liên ngành phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy với sự tham gia của các ngành Công an, Công thương, Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hải quan. Tổ công tác liên ngành với vai trò thực hiện kiểm tra, phối hợp kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu, bảo quản, tồn trữ, kinh doanh, sử dụng ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần gắn với xử lý, đề xuất xử lý vi phạm. Các sở, ngành liên quan triển khai phổ biến các nội dung về kiểm soát hợp pháp giúp cán bộ, công chức, viên chức nâng cao trình độ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu công tác phòng, chống hành vi lợi dụng tiền chất sản xuất trái phép ma túy.
Hàng năm, Sở Y tế phối hợp Công an tỉnh kiểm tra việc quản lý, bảo quản, sử dụng, cấp phát, mua bán tân dược gây nghiện, thuốc hướng thần, tiền chất trong lĩnh vực y tế tại các sở sở khám, chữa bệnh, nhà thuốc tư nhân. Các đơn vị y tế có nhu cầu mua thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, tiền chất của công ty dược phẩm trong nước trúng thầu theo quy định phê duyệt của Sở Y tế và được giao cho cán bộ có chuyên môn kiểm tra, tiếp nhận, lập biên bản giao nhận tại khoa dược các bệnh viện. Trong trường hợp sử dụng không hết sẽ thành lập hội đồng tiêu hủy theo đúng quy định. Sở Y tế chỉ đạo các bệnh viện chuyển nhượng thuốc, nguyên liệu dùng làm thuốc trong diện phải được kiểm soát đặc biệt cho bệnh nhân nan y giai đoạn cuối điều trị ngoại trú đảm bảo an toàn, đúng liều lượng theo đơn kê. Tập huấn nâng cao nhận thức về quản lý, sử dụng thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, tiền chất cho 350 lãnh đạo, cán bộ chuyên trách Chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần, nhân viên y tế thôn bản tại 14 huyện, thành phố, tập huấn xác định tình trạng người nghiện ma túy cho 84 y, bác sỹ có thẩm quyền xác định người nghiện ma túy. Trong lĩnh vực thú y, từ tháng 6/2018 đến nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi tổ chức 02 đợt thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật trong mua bán, sử dụng thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi trên địa bàn.
Sở Công thương tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất trên địa bàn, gắn với thành lập Ban chỉ đạo, ban hành quy chế hoạt động, tổ chức diễn tập phòng ngừa, ứng phó thu hút nhiều lực lượng tham gia. Sở tiến hành kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh, sử dụng, tồn trữ hóa chất của tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý nhằm phát hiện sai sót để có biện pháp chấn chỉnh kịp thời. Sở Công thương có trách nhiệm cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất là nguyên liệu đầu vào phục vụ quá trình sản xuất của doanh nghiệp. Sở niêm yết cống khai thủ tục hành chính trên phương tiện thông tin đại chúng, thẩm định, cấp giấy phép khi đủ hồ sơ theo quy định pháp luật. Qua kiểm tra, các đơn vị đã có chuyển biến trong nhận thức, chấp hành quy định trong sử dụng, bảo quản hóa chất, lưu đầy đủ hồ sơ, giấy tờ đảm bảo điều kiện hoạt động, xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất. Trong quá trình sản xuất doanh nghiệp đã thực hiện phân loại, ghi nhãn hóa chất, lập sổ theo dõi tiền chất công nghiệp theo quy định của Nhà nước. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp đã bố trí kỹ sư theo đúng chuyên ngành đào tạo trực tiếp điều hành dây chuyền sản xuất có sử dụng hóa chất nguy hiểm, đồng thời tập huấn kiến thức về an toàn lao động cho người quản lý và công nhân trực tiếp sản xuất.
Quảng Ngãi diễn tập ứng phó sự cố hóa chất trong khối doanh nghiệp (nguồn:baoquangngai.vn).
Cục Hải quan Quảng Ngãi tăng cường chỉ đạo các đơn vị trực thuộc triển khai hoạt động kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh tại cảng biển Dung Quất. Đẩy mạnh công tác nghiệp vụ, bám sát địa bàn trong hoạt động hải quan kịp thời phát hiện, đấu tranh với các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy từ bên ngoài vào Quảng Ngãi tiêu thụ. Hải quan đã kiểm tra, rà soát tờ khai trên hệ thống VCIS (EUC), hệ thống e-customs (V5) đối với doanh nghiệp được phép xuất nhập khẩu chất gây nghiện, chất hướng thần, ma túy, tiền chất nhằm kiểm soát, quản lý chặt chẽ loại hàng hóa đặc biệt này.
Thanh tra Sở Y tế phối hợp với Công an tỉnh tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy chế quản lý thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, tiền chất tại 45 cơ sở y tế công lập trực thuộc Sở và 325 cơ sở khám chữa bệnh, kinh doanh dược phẩm tư nhân trên địa bàn, qua kiểm tra chưa phát hiện vi phạm. Tuy nhiên, đoàn kiểm tra đã phát hiện 35 cơ sở vi phạm Luật Khám, chữa bệnh, Luật Dược gồm các lỗi như: không có chứng chỉ hành nghề, giấy phép hoạt động khám, chữa bệnh, hành nghề không đúng phạm vi chuyên môn ghi trong giấy phép, không có giấy phép đủ điều kiện kinh doanh thuốc chữa bệnh. Từ năm 2012 đến nay, các đơn vị chức năng đã tổ chức thanh tra, kiểm tra 385 cuộc, xử lý 50 doanh nghiệp, cá nhân có hoạt động xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, sản xuất, bảo quản, tồn trữ, mua bán, vận chuyển, phân phối, sử dụng các chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, chất hướng thần trong lĩnh vực công nghiệp, y tế. Đến nay, toàn tỉnh chưa phát hiện sơ hở trong công tác quản lý các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, chưa xảy ra việc thất thoát tiền chất vào sản xuất trái phép ma túy.
Thời gian tới, tỉnh Quảng Ngãi sẽ tiếp tục mở rộng chính sách thu hút nguồn lực đầu tư ở cả trong và ngoài nước vào Khu kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp, khu chế xuất trên địa bàn. Các doanh nghiệp có nhu cầu cao về sử dụng hóa chất, tiền chất trong sản xuất hàng hóa, đồng thời các chất ma túy, hướng thần mới sẽ xuất hiện ngày càng nhiều, khó kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ thất thoát vào mục đích sản xuất trái phép ma túy. Trước tình hình đó, tỉnh Quảng Ngãi đề xuất Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy và các ban ngành trung ương trình Chính phủ bổ sung các chất hướng thần mới vào danh mục quản lý. Kiến nghị chỉnh sửa, bổ sung các quy định về sử dụng hóa chất tại các đơn vị sản xuất, kinh doanh. Giao Sở Công thương các địa phương cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sử dụng hóa chất cho các đơn vị với chủng loại, số lượng cụ thể. Rà soát, hệ thống hóa văn bản pháp quy liên quan đến việc quản lý, kiểm soát ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần để kịp thời sửa đổi, bổ sung cho phù hợp tình hình hiện nay. Làm tốt công tác tuyên truyền, vận động các cơ quan, doanh nghiệp, cá nhân nâng cao nhận thức về quản lý, sử dụng chất ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần trong lĩnh vực công nghiệp, y tế, thú y, không để thất thoát vào mục đích sản xuất trái phép ma túy./.
Minh Châu